Πως η ΑΟΖ μετατρέπεται σε “γαλάζιο έδαφος” – Η περικύκλωση των ελληνικών νησιών
του Κώστα Γρίβα
Μια από τις πιο παραγνωρισμένες παθογένειες του ελληνικού συστήματος εξωτερικής πολιτικής είναι ο επαρχιωτισμός του. Το ότι δηλαδή λειτουργεί μέσα στο στενό πλαίσιο της γεωπολιτικής “γειτονιάς”, αδιαφορώντας για το τι γίνεται στον υπόλοιπο κόσμο. Όμως, το διεθνές σύστημα είναι ένα και ενιαίο και ό,τι συμβαίνει σε οποιαδήποτε γωνιά του κόσμου ασκεί επιδράσεις στο σύνολο.
Έτσι, ο κοσμογονικός ανταγωνισμός, που βρίσκεται εδώ και μερικά χρόνια εν εξελίξει αναφορικά με τον έλεγχο των εγγύς ευρασιατικών υδάτων έχει περάσει απαρατήρητος από τη δημόσια συζήτηση στη χώρα μας. Όμως, ο ανταγωνισμός αυτός θέτει νέα δεδομένα και στο Δίκαιο της Θάλασσας, που με τη σειρά τους έχουν τεράστιες δυνητικές επιδράσεις στο ελληνοτουρκικό σύστημα.
Η αρχή αυτού του ανταγωνισμού ξεκίνησε από τις αξιώσεις της Κίνας στη Νότιο Σινική Θάλασσα. Για να το πούμε με όσο το δυνατόν λιγότερα λόγια, η Κίνα αντιλαμβάνεται ολόκληρη τη Νότιο Σινική Θάλασσα ως χώρο εθνικής κυριαρχίας, ως προέκταση του εδάφους της προς τη θάλασσα. Σε μια από τις πιο πρόσφατες, από τις πολυπληθείς μελέτες που εκδίδονται στις ΗΠΑ αναφορικά με τον ανταγωνισμό τους με την Κίνα, υπό τον τίτλο China’s vision of victory, του Jonathan D. T. Ward, το δεύτερο μέρος του βιβλίου αναφέρεται στο “Γαλάζιο Εθνικό Έδαφος” (Blue National Soil) της Κίνας, δηλαδή τη Νότιο Σινική Θάλασσα.
Το κινεζικό “γαλάζιο έδαφος”
Ο συσχετισμός με τη “Γαλάζια Πατρίδα” της Τουρκίας είναι εμφανής. Και ας μην βιαστεί κανείς να πει ότι αυτή είναι μια κινεζική ιδιαιτερότητα. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με τη Ρωσία στον Αρκτικό. Συγκεκριμένα, η διαφαινόμενη τήξη των αρκτικών πάγων στερεί από τη Ρωσία το “Μεγάλο Παγωμένο Τείχος”, που εξασφάλιζε την από Βορρά προστασία της. Έτσι, για τους Ρώσους η απόλυτη κυριαρχία στον Αρκτικό είναι μονόδρομος.
Με άλλα λόγια, είναι απλά αδιανόητο για τη Ρωσία να βρίσκονται αμερικανικά αντιτορπιλικά στα 13 ναυτικά μίλια έξω από τις σιβηριανές ακτές. Έτσι, λοιπόν, και ο Αρκτικός αντιμετωπίζεται από τη Ρωσία σαν “Γαλάζια Πατρίδα”. Δηλαδή, ως χώρος πλήρους εθνικής κυριαρχίας, πολύ περισσότερο από ό,τι προβλέπει το γράμμα του ισχύοντος Δικαίου της Θάλασσας για τα χωρικά ύδατα και δραματικά περισσότερο από ό,τι προβλέπει για την ΑΟΖ.
Παρόμοιες απόψεις φαίνεται να έχει και η Βραζιλία και η Ινδία και φυσικά και οι ΗΠΑ. Αυτές οι χώρες διαχρονικά αντιμετωπίζουν μια τεράστια θαλάσσια έκταση, εύρους τουλάχιστον χιλίων χιλιομέτρων ένθεν και ένθεν των ακτών τους στον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό, ως χώρο όπου μπορούν να πράξουν ό,τι απαιτείται για να εξασφαλίζουν την ασφάλεια τους, αδιαφορώντας για τους περιορισμούς του διεθνούς δικαίου.
Με άλλα λόγια, έχει ξεκινήσει ήδη μια διαδικασία που τείνει να μετατρέψει την ΑΟΖ, ιδιαίτερα δε στις κλειστές θάλασσες, σε χώρο σχεδόν πλήρους εθνικής κυριαρχίας, περίπου ισότιμο με τη στεριά. Αυτή η άτυπη αναβάθμιση της ΑΟΖ φαίνεται και από το πώς η διεθνής κοινότητα είχε αντιμετωπίσει τις δοκιμαστικές εκτοξεύσεις βορειοκορεατικών βαλλιστικών πυραύλων πριν από μερικά χρόνια. Τα διεθνή ΜΜΕ (των ελληνικών συμπεριλαμβανομένων) είχαν καυτηριάσει το γεγονός ότι οι πύραυλοι αυτοί είχαν καταλήξει στην ΑΟΖ της Ιαπωνίας. Δηλαδή, αντιμετώπισαν την ΑΟΖ, όχι ως χώρο αποκλειστικής άσκησης οικονομικών δικαιωμάτων, αλλά ως χώρο σχεδόν εθνικής κυριαρχίας.
Θύλακοι σε ξένο “θαλάσσιο έδαφος”
Αυτή η νέα διεθνοπολιτική πραγματικότητα είναι αναπόφευκτο ότι θα επηρεάσει και το ελληνοτουρκικό σύστημα. Για την ακρίβεια ήδη το επηρεάζει. Η ορολογία της “Γαλάζιας Πατρίδας”, που χρησιμοποιεί η Τουρκία είναι επιδεικτικά ξεκάθαρη…. συνέχεια στο SLpress.gr
https://www.hereticalideas.gr/2020/02/pos-i-aoz-metatrepetai-se-quot-galazio-edafos-quot-i-perikyklosi-ton-ellinikon-nision.html
Αφήστε ένα σχόλιο