Οι περίεργες στατιστικές της Ευρωζώνης

Οι περίεργες στατιστικές της Ευρωζώνης


του  Δημήτρη Χαλυβόπουλου

Στόχος αυτού του άρθρου είναι να αναδείξει τις μεθόδους και τα «κόλπα» που αναπτύσσονται από τις αρχές της ΕΕ προκειμένου να βοηθήσουν τα ιδιωτικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (κυρίως γερμανικές και γαλλικές τράπεζες) να κερδίσουν τεράστια κέρδη κατά τα πρώτα χρόνια της ευρωζώνης και να αναδιαρθρώσουν τα χρέη τους χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 [1] .

Η  Ευρωζώνη, που ονομάζεται επίσημα η  ζώνη του ευρώ, είναι μια  νομισματική ένωση  των 19 από τα 28  κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) που έχουν υιοθετήσει το  ευρώ  (  ) ως κοινό νόμισμα τους και μοναδικό  νόμιμο χρήμα. Οι χώρες που εισήλθαν στην Ευρωζώνη ήταν υποχρεωμένες να παραδώσουν στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) τον έλεγχο της νομισματικής τους πολιτικής και, κυρίως, έπρεπε να μετατρέψουν το δημόσιο χρέος τους από το τοπικό τους νόμισμα σε ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το εσωτερικό δημόσιο χρέος αυτών των χωρών μετατράπηκε σε μια νύχτα και έγινε εξωτερικό δημόσιο χρέος [2]. Αυτή ήταν η πρώτη τεράστια αναδιάρθρωση του χρέους που πραγματοποιήθηκε το 1999 για τις πρώτες 11 χώρες της Ευρωζώνης και δύο χρόνια αργότερα το 2001, η Ελλάδα εισήλθε στην Ευρωζώνη που αποτελεί την ΕΕ12 [3] .

Δεδομένου ότι οι χώρες της Ευρωζώνης δεν μπορούσαν να εκδώσουν ευρώ για τη χρηματοδότηση των εξόδων και των ελλειμμάτων τους, υποχρεώθηκαν να εκδίδουν κρατικά ομόλογα και να τις ανταλλάσσουν με τις αγορές παραγώγων. Οι αγοραστές (ή οι δανειστές) ήταν χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (επενδυτικές και εμπορικές τράπεζες) που θα μπορούσαν να δανειστούν ευρώ από την ΕΚΤ με χαμηλά επιτόκια και να χρησιμοποιήσουν αυτά τα χρήματα για να αγοράσουν κρατικά ομόλογα με υψηλότερη απόδοση διαφορές στα επιτόκια. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι μέχρι το 2008 τα κρατικά ομόλογα ήταν η κύρια πηγή χρηματοδότησης για την πραγματική οικονομία των αγορών της Ευρωζώνης, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα κέρδισαν εντυπωσιακά χρηματικά ποσά καθ ‘όλη τη διάρκεια της παραπάνω διαδικασίας.

Ταυτόχρονα, η ρευστότητα αυξήθηκε στις αγορές των 12 χωρών μέσω των υψηλών δημόσιων δαπανών και της αύξησης των ανασφαλών δανείων που χορηγήθηκαν σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις [4]. Λόγω ορισμένων παράξενων νόμων και των οδηγιών των αξιωματούχων της ΕΕ, μεγάλο μέρος του δημόσιου χρήματος των νοτιοευρωπαϊκών χωρών δαπανώνται για περιουσιακά στοιχεία και υπηρεσίες που παρέχονται από πολυεθνικές εταιρείες με έδρα στην Κεντρική Ευρώπη. Σταδιακά, αυτές οι εταιρείες κυριαρχούσαν σε ολόκληρη τη Νότια Ευρώπη και παράγουν και παρέχουν τα περισσότερα αγαθά του καταναλωτή και αναλαμβάνουν τα κύρια έργα υποδομής.

Ήταν ένα τεράστιο πλήγμα για τις νότιες χώρες της ΕΕ, επειδή πολλές παραγωγικές και κατασκευαστικές εταιρείες έκλεισαν και ως αποτέλεσμα, τα περισσότερα από τα χρήσιμα και πολύτιμα αγαθά έπρεπε να εισαχθούν. Ως εκ τούτου, εκτός από τα δημοσιονομικά ελλείμματα, οι χώρες της νότιας ΕΕ έπρεπε να αντιμετωπίσουν και τα αυξημένα εμπορικά ελλείμματα. Ωστόσο, μέχρι την οικονομική κρίση του 2008, κανείς δεν φαινόταν να ανησυχεί και ήταν εύκολο για τις χώρες της ΕΕ των 12 να δανειστούν χρήματα εκδίδοντας κρατικά ομόλογα, αν και τόσο τα δημοσιονομικά όσο και τα εμπορικά ελλείμματα αυξάνονταν [5] .

Η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 αποκάλυψε τα τεράστια και ανεπίλυτα οικονομικά προβλήματα των ιδιωτικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και ιδιαίτερα όλων εκείνων που συμμετείχαν στον «τρελό» κόσμο των αγορών παραγώγων. Μόνο στην Ευρώπη, στα τέλη του 2017, η αγορά παραγώγων ανήλθε σε 660 τρισεκατομμύρια € ακαθάριστων πλασματικών εκκρεμών συναλλαγών [6] . Τα περιουσιακά στοιχεία στους ισολογισμούς αυτών των ιδρυμάτων αποτελούνται κυρίως από υποτιμημένα χρηματοπιστωτικά μέσα (κυρίως χρεόγραφα junk) και θα αθετήθηκαν αν δεν λάβουν τη βοήθεια υπαλλήλων της Ευρωζώνης.

Δεδομένου ότι πολύ λίγοι άνθρωποι γνωρίζουν τους όρους που χρησιμοποιούνται στις δημοσιονομικές πολιτικές, οι αξιωματούχοι της ΕΕ (με τη βοήθεια των μέσων μαζικής ενημέρωσης) εκμεταλλεύτηκαν τους αλλοιωμένους και ανίκανους πολιτικούς ορισμένων χωρών της ΕΕ και χρησιμοποίησαν αμφιλεγόμενες μεθόδους και «κόλπα» για την αναδιάρθρωση των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων κατά των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Εκτός από την ανάλυση, μερικά από αυτά τα κόλπα θα εξηγούνταν και αποδείχθηκαν, με επίσημα δημοσιευμένα δεδομένα.

i) Κρυφό χρέος

Ο όρος «Κρυφό Χρέος» περιγράφει τη διαφορά μεταξύ των συνολικών αυξήσεων του αποθέματος χρέους σε σύγκριση με το σωρευτικό δημόσιο υπόλοιπο (δηλαδή τη διαφορά μεταξύ των συνολικών κρατικών εσόδων και δαπανών). Όπως θα προκύψει από την ανάλυση που ακολουθεί, από το 2005 έως το 2018 δημιουργήθηκε ένα συσσωρευμένο τρισεκατομμύριο € σε κρυφό χρέος από τις χώρες της ΕΕ των 12 και οι αρχές της ΕΕ / ΕΚΤ θα πρέπει να απαντήσουν από πού προέρχεται αυτό το εκπληκτικό ποσό.

Βασική αρχή της οικονομικής θεωρίας υποδηλώνει ότι: Το σωρευτικό έλλειμμα του ισολογισμού σε μια περίοδο ισούται με τη συνολική αύξηση του χρέους κατά την ίδια περίοδο. Για παράδειγμα, κάποιος παίρνει δάνειο για να δημιουργήσει τη δική του / δική του επιχείρηση και μέχρι το τέλος του έτους χρωστάει 100.000 ευρώ στην τράπεζα. Υποθέτοντας ότι για τα επόμενα τρία χρόνια τα έσοδα και τα έξοδα της επιχείρησης απεικονίζονται στον Πίνακα 1, το συνολικό απόθεμα χρέους μέχρι τα τέλη του 2018 θα είναι ίσο με τα σωρευτικά ελλείμματα.

Πίνακας 1

Σημείωση: Η αντίστοιχη μαθηματική εξίσωση είναι το χρέος (2015) – χρέος (2018) = έλλειμμα (2016) + έλλειμμα (2017) + έλλειμμα (2018).

Οι παραπάνω οικονομικές αρχές ισχύουν επίσης για την ισορροπία λογαριασμών των κυβερνήσεων και ιδιαίτερα των χωρών της Ευρωζώνης (ΕΕ19) που χρησιμοποιούν το ίδιο νόμισμα. Όπως και τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις, οι χώρες της Ευρωζώνης, προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τα ελλείμματά τους, υποχρεούνται να δανείζονται χρήματα από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (κυρίως επενδυτικές και εμπορικές τράπεζες) και συνεπώς το σωρευτικό έλλειμμα τους στον ισολογισμό θα πρέπει να ισούται με την αύξηση του χρέους.

Ωστόσο, αναλύοντας τα επίσημα στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat σχετικά με το χρέος και το έλλειμμα των ευρωπαϊκών χωρών, αποκαλύφθηκε τεράστια διαφορά μεταξύ της αύξησης του χρέους και των σωρευτικών ελλειμμάτων. Ιδιαίτερα για την ΕΕ12 [7] , η συνολική αύξηση του χρέους από το 2005 έως το 2018 ήταν 4.286 τρισεκατομμύρια €, αλλά τα σωρευτικά ελλείμματα (3.314 τρισεκατομμύρια €) ήταν 971 δισεκατομμύρια ευρώ λιγότερο, σύμφωνα με τη μαθηματική εξίσωση που περιγράφεται παραπάνω.

Ο Πίνακας 2 αποτελείται από συγκεντρωτικά στοιχεία που συλλέχθηκαν από τις ετήσιες εκθέσεις που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (γνωστός και ως Eurostat ) σχετικά με τους κύριους οικονομικούς δείκτες, οι οποίοι είναι: τα έσοδα, οι δαπάνες, το ΑΕΠ, το έλλειμμα και το χρέος των 12 χωρών της ΕΕ, 2018. Οι πηγές που παρέχονται σε αναφορές στο τέλος αυτής της ανάλυσης. Για τις χώρες της ΕΕ των 12, η ​​διαφορά μεταξύ αύξησης του χρέους και συνολικού ελλείμματος από το 2005 έως το 2018 φαίνεται στον πίνακα 2. Η μεγαλύτερη διαφορά καταγράφεται στη Γερμανία (460,078 δισ. Ευρώ) και η χαμηλότερη στην Ελλάδα (-39,978 δισ. Ευρώ) όπου το σωρευτικό έλλειμμα ήταν μεγαλύτερο από τη συνολική αύξηση του χρέους [8] .

Πίνακας 2. Ευρετήρια που προκύπτουν από υπολογισμούς στο υπολογιστικό φύλλο 1 

 Πίνακας 2. Ευρετήρια που προκύπτουν από υπολογισμούς στο υπολογιστικό φύλλο 1

Εντούτοις, αν υποτεθεί ότι η Ελλάδα έλαβε ελάφρυνση του χρέους (γνωστού ως PSI – Συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα) ύψους 107 δισ. Ευρώ τον Μάρτιο του 2012 [10] , η αύξηση του χρέους από το 2005 θα ήταν 246,235 δισ. Ευρώ (139.235 + 107) η αύξηση του χρέους και το συνολικό έλλειμμα από το 2005 έως το 2018 θα ήταν 67,022 δισ. ευρώ. Στην περίπτωση αυτή, η συνολική διαφορά μεταξύ της αύξησης του χρέους και του συσσωρευμένου ελλείμματος από το 2005 έως το 2018 (γνωστός και ως «Κρυφό Χρέος») για την ΕΕ12 θα είναι το εκπληκτικό ποσό των 1,078 τρισεκατομμυρίων € [11]!

Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτής της διαφοράς παρατηρήθηκε λίγα χρόνια μετά την έναρξη της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Η συνολική αύξηση του χρέους από το 2008 έως το 2013 για την ΕΕ12 ήταν 2.749 τρισεκατομμύρια € και η διαφορά μεταξύ αύξησης του χρέους και συνολικού ελλείμματος ήταν 592 δις €. Και πάλι, εάν η υποτιθέμενη απαλλαγή από το χρέος του ελληνικού χρέους (107 δισ. Ευρώ) περιλαμβάνεται στους υπολογισμούς, τότε η πραγματική διαφορά αυξάνεται στα 699 δισ. Ευρώ σε μόλις πέντε χρόνια!

Πράγματι, στο τεύχος 64/2013 που δημοσιεύθηκε στις 22/04/2013 [12], η Eurostat παραδέχεται ότι ήταν η πρώτη φορά που δημοσιεύει στοιχεία για το δημόσιο έλλειμμα / πλεόνασμα εξαιρουμένων των επιπτώσεων κυβερνητικών παρεμβάσεων για τη στήριξη χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Για να δικαιολογήσει τη μέθοδο αυτή, η Eurostat σημειώνει ότι αυτό το προσαρμοσμένο μέτρο του δημόσιου ελλείμματος / πλεόνασμα προορίζεται μόνο για βελτίωση της παρουσίασης των δεδομένων για τους χρήστες.

Ως εκ τούτου, η μόνη λογική εξήγηση για το τεράστιο ποσό του «κρυμμένου χρέους» είναι η ακόλουθη υπόθεση: οι αρχές της ΕΕ επιχείρησαν να κρύψουν από το κοινό ότι παρά τα μέτρα λιτότητας το έλλειμμα παρέμεινε εξαιρετικά υψηλό και οι κυβερνήσεις «υποχρεώθηκαν» από τις αρχές της ΕΕ να δαπανήσουν ευρώ, προκειμένου να διασωθούν ιδιωτικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα – κυρίως γερμανικές και γαλλικές τράπεζες. Η διάσωση των ιδιωτικών τραπεζών πραγματοποιήθηκε απευθείας από τους μηχανισμούς της ΕΕ (ESM, EFSF) ή έμμεσα μέσω μηχανισμών αναμόρφωσης του χρέους (γνωστός και ως PSI) όπως συνέβη στην Ελλάδα.

ii) Διακυβερνητική πίστωση και το πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας

Κάποιος θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι το “Κρυφό Χρέος” προέκυψε από το “Διακυβερνητικό δανεισμό” μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Συγκεκριμένα, από το 2009, η Eurostat παρουσιάζει στοιχεία που υποτίθεται ότι απεικονίζουν τα ποσά δανεισμού μεταξύ των χωρών της ΕΕ12. Το συνολικό ποσό από το 2009 έως το 2018 ανερχόταν σε 1.651 τρισεκατομμύρια ευρώ και, κατά τους ισχυρισμούς, τα περισσότερα από αυτά τα χρήματα καταβλήθηκαν στην Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία.

Ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat, το συνολικό έλλειμμα από το 2009 έως το 2018 για την Ελλάδα (134,327 δισ. Ευρώ), την Ιρλανδία (131,609 δισ. Ευρώ) και την Πορτογαλία (95,510 δισ. Ευρώ) ήταν 361,446 δισ. Ευρώ, πολύ χαμηλότερα από το συνολικό διακυβερνητικό δάνειο . Επιπλέον, η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τα ελλείμματά τους, δανείστηκαν χρήματα κυρίως από άλλες πηγές.

Η Ελλάδα, για παράδειγμα, σύμφωνα με την ESM, έλαβε συνολικά 288,7 δισ. Ευρώ σε δάνεια διάσωσης από το 2010, από τις ακόλουθες πηγές: Διεθνές Νομισματικό Ταμείο – ΔΝΤ 32,1 δισ. Ευρώ, Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας – EFSF 141,8 δισ. Μηχανισμός Σταθερότητας – 61,9 δισ. ΕΣΜ και 52,9 δισ. Ευρώ χώρες της ζώνης του ευρώ.

Δεν είναι κατανοητό γιατί η Ελλάδα δανείστηκε 288,7 δισ. Ευρώ από το 2010, όταν το συνολικό συσσωρευμένο έλλειμμα την ίδια περίοδο ήταν 98,2 δισ. Ευρώ. Επιπλέον, αν και η Ελλάδα μείωσε κατά περισσότερο από 25% τις δημόσιες δαπάνες και αύξησε τους φορολογικούς συντελεστές, τα ετήσια ελλείμματα παρέμειναν υψηλότερα σε σύγκριση με την περίοδο πριν από το 2010.

Τα παραπάνω υποδηλώνουν ότι τα δάνεια διάσωσης που χρησιμοποιούνται ως άμεσες πληρωμές στις τράπεζες. Στην πραγματικότητα, ήταν ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης του χρέους ενάντια στο συμφέρον της Ελλάδας, όπου εμπορεύεται τα χρηματοπιστωτικά μέσα (υποτιμημένα κρατικά ομόλογα) με άμεσα δάνεια που συνοδεύουν περισσότερες υποχρεώσεις σε περίπτωση αθέτησης. Φαίνεται ότι ένα τεράστιο μερίδιο ύψους 288,7 δισ. Ευρώ χρησιμοποιήθηκε για την κάλυψη των θεωρητικών ζημιών των τραπεζών που συμμετείχαν στο πρόγραμμα ελάφρυνσης του χρέους της Ελλάδας, γνωστού ως PSI – Συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα.

iii) 2,9 τρισεκατομμύρια € για βραχυπρόθεσμα δάνεια προς την Ελλάδα από το 2010

Πιθανώς, το πιο περίεργο θέμα είναι τα αστρονομικά ποσά που η Ελλάδα λαμβάνει και πληρώνει κάθε χρόνο για να καλύψει τα έξοδα για βραχυπρόθεσμα δάνεια.

Συνήθως, βραχυπρόθεσμα δάνεια που συνοδεύονται από υψηλά επιτόκια, οι κυβερνήσεις προσπαθούν να τους επιστρέψουν εγκαίρως και να τις χρησιμοποιήσουν σπάνια. Οι κυβερνήσεις ως επιχειρήσεις ελέγχουν κάθε μήνα τα πραγματικά τους έσοδα / έξοδα για τα προβλεπόμενα έσοδα / έξοδα και σε περιπτώσεις που προκύπτουν διαφορές που δεν μπορούν να καλυφθούν από το ταμείο, χρησιμοποιούν βραχυπρόθεσμα δάνεια.

Η Ελλάδα, για παράδειγμα, έχει 180 δισεκατομμύρια ευρώ ΑΕΠ και τα συνολικά δημόσια έσοδα (ή οι δαπάνες) είναι περίπου 45% του ΑΕΠ. Εξαιρουμένων των εσόδων που είναι δάνεια και δαπάνες που είναι πληρωμές για χρέη, οι τρέχουσες δαπάνες (και τα έσοδα) της Ελλάδας είναι περίπου 45 δισεκατομμύρια ετησίως (ή 25% του ΑΕΠ) [13] . Κανονικά, οι μηνιαίες διαφορές μεταξύ του πραγματικού και του προβλεπόμενου ισολογισμού δεν υπερβαίνουν το 5% των προβλέψεων. Επομένως, η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί περισσότερα από τρία ή τέσσερα δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως για βραχυπρόθεσμα δάνεια και στην πραγματικότητα, αυτό συνέβαινε πριν από τη χρηματοπιστωτική κρίση.

Ωστόσο, από το 2010, η Ελλάδα δανείστηκε (και εξοφλούσε) 2,9 τρισεκατομμύρια € σε ορισμένα παράξενα χρηματοπιστωτικά μέσα, όπως το εμπορικό χαρτί Euro (ECP), τα repos και ορισμένα είδη κρατικών ομολόγων ιδιωτών, σύμφωνα με το επίσημο κυβερνητικό υπόλοιπο [14] . Δεν υπάρχει επίσημη δημοσίευση για να δείξει πόσα είναι τα επιτόκια αυτών των δανείων, ποιοι είναι οι εκδότες και οι υποκείμενες επενδύσεις, ποια είναι τα περιουσιακά στοιχεία του ασφαλειού και το πιο σημαντικό: κανείς δεν μπορεί να απαντήσει γιατί τα ποσά είναι τόσο αστρονομικά!

Συμπέρασμα:

Όλα τα παραπάνω παραδείγματα, περισσότερα από 1 τρισεκατομμύριο «κρυμμένο χρέος», 1,6 τρισεκατομμύρια «διακυβερνητικά δάνεια», 288,7 δισεκατομμύρια ευρώ ως πρόγραμμα διάσωσης και 2,9 τρισεκατομμύρια € για περιττές βραχυπρόθεσμες πιστώσεις προς την Ελλάδα οδήγησαν στη μόνη λογική το οποίο είναι ο μηχανισμός “ξεπλύματος ομολόγων” σε όλη την Ευρωζώνη. Όλα αυτά τα εκπληκτικά ποσά ανακυκλώνονται μεταξύ των χωρών της ΕΕ και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, όπου οι τελευταίες μάλλον ενοποιούν και εκκαθαρίζουν τα χρεωστικά ομόλογα και άλλα υποτιμημένα χρηματοπιστωτικά μέσα με διμερή δάνεια υπογραμμίζοντας τα περιουσιακά στοιχεία των χωρών της ΕΕ.


[1] Οι ευρωπαίοι πολίτες και επιχειρήσεις πλήρωσαν την τιμή αυτής της βοήθειας εξαιτίας της τεράστιας αύξησης των φόρων και των μειώσεων των συντάξεων και των μισθών, οι οποίες συμπιέζουν την ρευστότητα στην πραγματική αγορά και τα κέρδη των επιχειρήσεων. Ωστόσο, στις χώρες της Νότιας Ευρώπης και της Ιρλανδίας (Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ελλάδα και Ισπανία AKA PIGS) το δημόσιο χρέος διευρύνθηκε σημαντικά και οι χώρες γελοιοποιήθηκαν καθώς πολλοί αξιωματούχοι της ΕΕ πρότειναν ότι η φαινομενικά οικονομική καταστροφή είχε ως αποτέλεσμα τον τρόπο ζωής των πολιτών της.
[2] Το εσωτερικό δημόσιο χρέος περιλαμβάνει όλα τα κυβερνητικά δάνεια που πρέπει να εξοφληθούν σε τοπικό νόμισμα και ως εκ τούτου, μια χώρα που ελέγχει το θέμα του τοπικού νομίσματος δεν θα μπορούσε να χρεοκοπήσει, ανεξάρτητα από το πόσο τεράστιο θα ήταν το εσωτερικό δημόσιο χρέος. Η Ιαπωνία έχει το μεγαλύτερο δημόσιο χρέος σε σχέση με το ΑΕγχΠ στον κόσμο, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της είναι το εσωτερικό δημόσιο χρέος καθώς αντιμετωπίζει το γιεν. Το εξωτερικό δημόσιο χρέος περιλαμβάνει όλα τα κρατικά δάνεια που πρέπει να εξοφληθούν σε ξένο νόμισμα. Δεδομένου ότι ο δανειολήπτης δεν ελέγχει το θέμα αυτού του νομίσματος, ένα τεράστιο εξωτερικό δημόσιο χρέος θα μπορούσε εύκολα να οδηγήσει τη χώρα σε αδυναμία πληρωμής.
[3] Λίγα χρόνια μετά τη συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη (ΕΕ12), κατηγορήθηκε ότι με ένα «δύσκολο» τρόπο (με τη χρήση swaps από την Goldman Sachs) μείωσε το έλλειμμα, προκειμένου να συμμορφωθεί με τα κριτήρια του ελλείμματος κάτω του 3% από το 60% του ΑΕΠ. Ο όρος «ελληνικές στατιστικές» εμφανίστηκε στα μέσα ενημέρωσης παγκοσμίως, σηματοδοτώντας την αρχή της ταπείνωσης της Ελλάδας ως ελεύθερης χώρας, υπέρ των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων
[4] Η τεράστια αύξηση των δανείων αύξησε επίσης σημαντικά το ιδιωτικό χρέος σε ολόκληρη την Ευρωζώνη. Για παράδειγμα, το ιδιωτικό χρέος της Ιρλανδίας υπερέβη το 1 τρισεκατομμύριο και αυτό ήταν περισσότερο από πέντε φορές το ΑΕγχΠ της Ιρλανδίας (> 500% του ΑΕΠ). Επιπλέον, το ιδιωτικό χρέος της Ελλάδας ήταν μόλις 20% του ΑΕΠ πριν από την ένταξη στην ΕΕ και αυξήθηκε στο 100% του ΑΕΠ λίγα χρόνια μετά την ένταξή της στην ΕΕ12.
[5] Για παράδειγμα, στους πρώτους μήνες του 2008 τα ελληνικά ομόλογα αποτιμήθηκαν ως ΑΑΑ και το επιτόκιο του τόκου (τόκος που καταβάλλει η Ελλάδα στον ομόλογο του κρατικού ομολόγου) ήταν μόλις 0,3% υψηλότερο από τη Γερμανία, πράγμα που σημαίνει ότι η Γερμανία και η Ελλάδα είχε σχεδόν την ίδια πιθανότητα αθέτησης. Ωστόσο, 2 χρόνια αργότερα, η Ελλάδα υποτίθεται ότι είναι έτοιμη να χρεοκοπήσει και την τελευταία στιγμή “εξοικονομήθηκε” από την ΕΕ που ενεργοποίησε προγράμματα διάσωσης ύψους 288,7 δισ. Ευρώ. Αργότερα, από την ανάλυση αυτή θα αποδειχθεί ότι το ποσό των 228,7 δισεκατομμυρίων ευρώ ανακατευθύνθηκε σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (κυρίως γερμανικές και γαλλικές τράπεζες) βοηθώντας τους να ενοποιήσουν τα υποτμήματά τους και άλλα υποτιμημένα χρηματοπιστωτικά μέσα.
[6] Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ): Τιμές Ανάλυσης Δεδομένων Η αγορά παραγώγων της ΕΕ ανέρχεται σε 660 τρισεκατομμύρια €
[7] Η  Eurostat δημοσιεύει στοιχεία για τους κύριους οικονομικούς δείκτες για τα προηγούμενα τέσσερα (4) έτη και κάθε χρόνο αναθεωρεί τα δεδομένα αυτά για τις κατάλληλες τροποποιήσεις. Επομένως, η εξίσωση που συσχετίζει το απόθεμα του χρέους με τα σωρευτικά ελλείμματα που εφαρμόζονται στα οριστικά δεδομένα.
[8] ΕΕ12: οι πρώτες 12 ευρωπαϊκές χώρες που εισήλθαν στην Ευρωζώνη και συγκεντρώνουν περίπου το 98% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης – ΕΕ19
[10] Επίσης, το Μάρτιο του 2012 ήταν η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους που κατείχαν ιδιώτες επενδυτές (κυρίως τράπεζες) για να ελαφρύνει το συνολικό χρέος της Ελλάδας. Περίπου το 97% των ελληνικών ομολόγων (περίπου 197 δισ. Ευρώ) έλαβε 53,5% μείωση της ονομαστικής αξίας του ομολόγου, αντιστοιχώντας σε μείωση κατά περίπου 107 δισ. Ευρώ του χρέους της Ελλάδας. https://www.esm.europa.eu/assistance/greece/explainer-esm-and-efsf-financial-assistance-greece
[11] Δεν είναι πολύ εύκολο να καταλάβουμε γιατί 1 τρισεκατομμύριο € είναι ένα εκπληκτικό ποσό χρημάτων, εκτός αν συγκρίνεται με πιο απτά πράγματα, για παράδειγμα:
α) Το 2013, ο συνολικός αριθμός των νοσοκομείων στις χώρες της ΕΕ-13 ήταν 2.886. Ένα τρισεκατομμύριο ευρώ είναι αρκετά χρήματα για να διπλασιάσουν αυτόν τον αριθμό, κατασκευάζοντας πλήρως εξοπλισμένα νοσοκομεία και σούπερ μάρκετ, τα οποία κοστίζουν 346 εκατομμύρια ευρώ το καθένα. https://gateway.euro.who.int/en/indicators/hlthres_78-hospitals-total/
β) Ο οικονομικός διακανονισμός Brexit (γνωστός και ως νομοσχέδιο διαζυγίου) μπορεί να κοστίσει 36 δισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή 27,7 φορές λιγότερο από το «Κρυφό Χρέος».
[12] https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/5171846/2-22042013-AP-EN.PDF/bb7ad61c-6f17-4a86-8f13-4747a2b6c2ed , Σελίδα 2, iii. Κυβερνητικό έλλειμμα / πλεόνασμα εξαιρουμένων των επιπτώσεων των παρεμβάσεων για τη στήριξη των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων
[13] Συνήθως, οι δείκτες (π.χ. χρέος, έλλειμμα) που ασχολούνται με τα δημοσιονομικά δεδομένα, διαιρούμενοι με τον δείκτη του ΑΕγχΠ που χρησιμοποιείται ως σύγκριση. Για παράδειγμα, το απόθεμα χρέους της Ελλάδας στα τέλη του 2018 θα μπορούσε να παρουσιαστεί σε ευρώ (334.573 δισ. Ευρώ) ή ως ποσοστό του ΑΕΠ (334.573 δισ. € / 184.714 δισ. € X 100 = 181,1%). Το τελευταίο παρέχει την ιδέα ότι το χρέος της Ελλάδας θα μπορούσε να είναι διαχειρίσιμο (γνωστό και ως βιώσιμο) μετά από μερικά χρόνια, εάν η Ελλάδα επιτύχει διαδοχικά πλεόνασμα στο υπόλοιπο του λογαριασμού.
Στην πραγματικότητα, ο δείκτης του ΑΕΠ υποτίθεται ότι απεικονίζει το μέγεθος της οικονομίας μιας χώρας, καθώς τα περιουσιακά στοιχεία απεικονίζουν το συνολικό μέγεθος – αξία των αποκαλυφθέντων. Ωστόσο, το ΑΕΠ δεν συσχετίζεται με κάτι απτό, καθώς είναι τα περιουσιακά στοιχεία ή τα έσοδα μιας επιχείρησης. Τα ετήσια έσοδα μιας τυπικής ευρωπαϊκής χώρας, συμπεριλαμβανομένων των χρημάτων που λαμβάνονται ως δάνεια, είναι συνήθως 45-50% του ΑΕΠ. Ωστόσο, εξαιρουμένων των δανείων, τα έσοδα των κυβερνήσεων είναι μόνο το ένα τέταρτο (25%) του ΑΕΠ, επειδή συνίστανται κυρίως σε φόρους. Η σύγκριση του χρέους με τα ετήσια έσοδα αποκαλύπτει ότι καμία από τις ευρωπαϊκές χώρες δεν θα καταφέρει ποτέ να εξοφλήσει τα χρέη της.
[14] Υπουργείο Οικονομικών, Επίσημη Ελληνική Κυβέρνηση προϋπολογισμού, πίνακας 4.8, σελίδα 121. (2010: 22,601 δισεκατομμύρια €, 2011: 33.395 δις €, 2012: 47.008 δις €, 2013: 44.703 δις €, 2014: 129 107 δις €, 2015 : 740,428 δισ. Ευρώ, 2016: 531,263 ευρώ, 2017: 566,998 δισ. Ευρώ, 2018: 784,670 δισ. Ευρώ). 

https://www.minfin.gr/documents/20182/7655501/%CE%95%CE%99%CE%A3%CE%97%CE%93%CE%97%CE%A4%CE%99%CE % 9Α% CE% 97 +% CE% 95% CE% 9A% CE% 98% CE% 95% CE% A3% CE% 97.pdf / d100d4de-02c3-4651-be19-58020e917e84


Βιβλιογραφικές αναφορές:
Πηγή για στοιχεία σχετικά με το 2005: Euroindicators ειδήσεων Eurostat, τεύχος 56/2009, 22 Απριλίου 2009 https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/5066026/2-22042009-BP-EN.PDF/3a40e5ce-3f1b- 4eed-9700-df3352ba3f56
Πηγή για στοιχεία σχετικά με το 2006: Euroindicators ειδήσεων Eurostat, τεύχος 55/2010, 22 Απριλίου 2010 https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/5046142/2-22042010-BP-EN.PDF/0ff48307-d545- 4fd6-8281-a621cbda385d; έκδοση = 1.0
Πηγή δεδομένων σχετικά με το 2007: ευρωδείκτες Eurostat newsrelease, τεύχος 60/2011, 26 Απριλίου 2011 https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/5036122/2-26042011-AP-EN.PDF/11e08a70-1b0d- 41be-9dc3-17e99c3585e5
Πηγή δεδομένων σχετικά με το 2008: Ευρωσυντονιστές ειδήσεων Eurostat, τεύχος 62/2012, 23 Απριλίου 2012 https://www.ksh.hu/docs/eng/xftp/gyor/krm/23042012_ap_en.pdf
Πηγή για στοιχεία σχετικά με το 2009: ευρωδείκτες Eurostat newsrelease, τεύχος 64/2013, 22 Απριλίου 2013 https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/5171846/2-22042013-AP-EN.PDF/bb7ad61c-6f17- 4a86-8f13-4747a2b6c2ed
Πηγή για στοιχεία σχετικά με το 2010: ευρωδείκτες Eurostat newsrelease, τεύχος 64/2014, 23 Απριλίου 2014 https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/5178982/2-23042014-AP-EN.PDF/83e13609-68f7- 4cac-9dd7-0ccf92663564
Πηγή για στοιχεία σχετικά με το 2011: Ευρωσυντονιστές ειδήσεων Eurostat, τεύχος 72/2015, 21 Απριλίου 2015 https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/6796757/2-21042015-AP-EN.pdf/2a3922ae-2976- 4aef-b6ce-af19bde6a236
Πηγή για στοιχεία σχετικά με το 2012: Euroindicators newsrelease euroindicators, τεύχος 76/2016, 21 Απριλίου 2016 https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/7235996/2-21042016-AP-DE.pdf/eff26083-c29f- 40b1-ad1f-39dc6f3057be
Πηγή για στοιχεία σχετικά με το 2013: ευρωδείκτες Eurostat newsrelease, τεύχος 67/2017, 24 Απριλίου 2017 https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/7997684/2-24042017-AP-EN.pdf/d83f50f3-ecab- 457a-a46b-f58d3e42a030
Πηγή για στοιχεία σχετικά με το 2014: ευρωδείκτες Eurostat newsrelease, τεύχος 69/2018, 23 Απριλίου 2018 https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/8824490/2-23042018-AP-EN.pdf/6e5b346e-e302- 4132-920α-854b00ac196d
Πηγή για δεδομένα σχετικά με τα έτη 2015, 2016, 2017 και 2018: Ευρωσυντονιστές ειδήσεων Eurostat, τεύχος 67/2019, 23 Απριλίου 2019 https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/9731224/2-23042019-AP-EN/ bb78015c-c547-4b7d-b2f7-4fffe7bcdfad

* Ο Δημήτρης Χαλυβόπουλος είναι IT Project Manager at SAMARAS & ASSOCIATES Group of Companies

από το «https://www.linkedin.com/»

 

Αφήστε ένα σχόλιο