Πρώτες σκέψεις σε σχέση με τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών

Πρώτες σκέψεις σε σχέση με τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών


του Όθωνα Κουμαρέλλα

Επόμενη ημέρα των ευρωεκλογών και για όσους δεν κατάλαβαν βρισκόμαστε ήδη σε μια νέα κατάσταση.

Ο ελληνικός λαός ενστικτωδώς, χαοτικά, «άτσαλα», αλλά όπως πάντα σοφά, έδειξε με τον πιο κραυγαλέο τρόπο ότι δεν θέλει.

Το πολιτικό σύστημα με τον τρόπο που διεξήγαγε τον προεκλογικό αγώνα, προσπαθώντας να διαχειριστεί την μεγάλη ανασφάλεια, που με τις πράξεις και τις παραλείψεις του έχει το ίδιο βυθίσει το σύνολο σχεδόν της ελληνικής κοινωνίας, οδηγώντας την σε γενικευμένη κατάθλιψη, απέδειξε ότι δεν μπορεί. Δεν μπορεί πια!

Η συντριβή του «ακραίου» κέντρου

Το «ακραίο» κέντρο και στις τρεις εκδοχές του (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ) υπέστη δεινή ήττα συγκεντρώνοντας αθροιστικά το 56% των έγκυρων ψήφων, καταγράφοντας μια πτώση σχεδόν 15 μονάδων σε σχέση με τις εκλογές του 2023 και μια αντίστοιχη πτώση 9 μονάδων σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2019. Το… άλογο κουτσάθηκε εντελώς και η σήψη δεν αφορά μόνον στο σκέλος της φερόμενης ως «κεντροαριστεράς», αλλά τώρα πια και αυτό της φερόμενης «κεντροδεξιάς». Το φαινόμενο δεν είναι συγκυριακό! Λόγω των συνθηκών θα επιτείνεται και θα βαθαίνει.

Το γεγονός αυτό ότι οι «από πάνω» δεν μπορούν και οι «από κάτω» δεν θέλουν, που οι ευρωεκλογές ανέδειξαν με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο, κάνουν την ημέρα που ξημέρωσε σήμερα μια εντελώς διαφορετική ημέρα, από εκείνη της προηγούμενης των εκλογών.

Η χώρα εισήλθε «πανηγυρικά» σε μια περίοδο, απροσδιόριστης χρονικά, μεγάλης -και εντεινόμενης μάλιστα- ρευστότητας.

Πολιτική αστάθεια;

Φαινομενικά δεν θα υπάρξει πολιτική αστάθεια. Πολύ περισσότερο που οι ελίτ δεν ξέρουν πως να διαχειριστούν τις αντιδράσεις των πολιτών και φαντάζει μακρυά η αποκατάσταση του διπολικού συστήματος, δεν θα ριψοκινδυνεύσουν αφού βαδίζουν σε αχαρτογράφητα νερά και με όλα τα σοβαρά ζητήματα ανοικτά.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη διατηρεί την πλειοψηφία της βουλής και τη «δεδηλωμένη», ενώ η «αντιπολίτευση» παλεύει με τις ανεπάρκειές της και την ιδεολογικό-πολιτική ταύτισή της στα κυριαρχικά ζητήματα της πολιτικής στο στρατηγικό κι εν μέρει ακόμη και στο διαχειριστικό επίπεδο με τη ΝΔ.

Είναι λογικό, ο αέρας στα πανιά της «Ελληνικής λύσης» του Κ. Βελόπουλου, από τους πολύ κερδισμένους των εκλογών, να τον «σπρώξει» σε ακόμα πιο έντονη ρητορική και αντιπολιτευτική προσπάθεια. Οι συσχετισμοί όμως στο κοινοβούλιο παραμένουν οι ίδιοι. Χωρίς φυσικά να μπορούμε σήμερα να προδικάσουμε το οτιδήποτε.

Παρ’ όλα αυτά, ούτε από την «Ελληνική λύση» μπορούμε να περιμένουμε «δομική» αντιπολίτευση με την προβολή μιας ουσιαστικής εναλλακτικής πρότασης εξουσίας. Η σκληρή όντως κριτική του κ. Βελόπουλου εξαντλείται στο διαχειριστικό επίπεδο αποκλειστικά -και θα συνεχίσει στο ίδιο μοτίβο. Ίσως σε κάποια μελλοντική συγκυβέρνηση με τη Νέα Δημοκρατία, ενδεχομένως χωρίς τον Μητσοτάκη, να αποδειχθεί, μολονότι μη αρεστή, χρήσιμη επιλογή για τις ελίτ που κινούν τα νήματα στη χώρα. Τα «τροχιοδεικτικά» του προς αυτήν την κατεύθυνση έσπευσε έγκαιρα να ρίξει ο κ. Βελόπουλος αναφέροντας ότι είναι έτοιμος να συνεργαστεί με τον οποιονδήποτε, για να μη μείνει ποτέ η χώρα ακυβέρνητη.

Το ΚΚΕ θριαμβολογώντας για την αύξηση των ποσοστών του, χάνοντας χθες μόνον 33.428 ψήφους, δηλαδή το 8,33% της δύναμής του, από τις εκλογές του 2023, δεν φαίνεται να τον απασχολεί κάτι διαφορετικό από τη διατήρηση της «νόμιμης» σχέσης του με το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα και το καθεστώς ανοχής που απολαμβάνει από το ίδιο για την εν γένει στάση του. Θα παραμείνει εκτός, παρατηρητής των εξελίξεων, παραπέμποντας τα πάντα στην ωρίμανση των συνθηκών, χρήσιμος υποδοχέας της δυσαρέσκειας του κόσμου.

Όσον αφορά στα υπόλοιπα κόμματα που κατάφεραν να επιπλεύσουν και να εκλέξουν μερικά από αυτά μάλιστα ευρωβουλευτή, όλα είδαν σημαντική μείωση των ψήφων που έλαβαν, κινούμενα (πχ Πλεύση Ελευθερίας και Μέρα25) στα γνωστά ποσοστά τους. Ακόμη και η «Νίκη» που αύξησε το ποσοστό της είδε να χάνει 19.550 ψήφους. Μόνον η κα Λατινοπούλου είδε να εκτοξεύονται τα ποσοστά της και ο αριθμός των ψήφων της κατά 98.406 (είχε στις εκλογές του 2023 μόλις 22.347 ψήφους και έλαβε χθες 120.753). Ωστόσο, ως προϊόν αυτής της εκτόξευσης της «κλοτσοπατινάδας» εντός της «δεξιάς πολυκατοικίας» και με σκοπό να κοπεί η φόρα του Βελόπουλου, δεν μπορούμε να προδικάσουμε, εάν αυτή η επιτυχία της κας Λατινοπούλου θα είναι εφήμερη, ή θα έχει διάρκεια. Όμως κι αυτή αποτελεί συμπληρωματική δεξαμενή σε μια μελλοντική αναδιάρθρωση και ενιαιοποίηση του δεξιά του «ακραίου» κέντρου πόλου, που έτσι κι αλλιώς διατηρεί την πρωτοκαθεδρία με ένα άθροισμα ποσοστών των διάσπαρτων σήμερα κομματιών του, που φτάνει ή και ξεπερνά το 48% συμπεριλαμβανομένης της ΝΔ.

Τέλος, υπήρξε μια διάχυση της ψήφου που έφτασε το 14,63% στα υπόλοιπα 23 κόμματα, που είτε δεν πέτυχαν στο ελάχιστο τους διακηρυγμένους εκλογικούς τους στόχους, είτε αποδεκατίστηκαν σε σχέση με παλαιότερες αναμετρήσεις. Χαρακτηριστική είναι η αποτυχία του κόμματος «Πατριώτες» του κ. Εμφιετζόγλου που παρά την ενεργό δημόσια υποστήριξη του έγκλειστου Κασιδιάρη δεν κατάφερε να προσελκύσει παρά κλάσμα των παλαιών ψηφοφόρων της ακροδεξιάς, μολονότι ο ίδιος ο κ. Εμφιετζόγλου δικαιούται να επιχαίρει για σημαντική αύξηση του ποσοστού που έλαβε σε σχέση με τις εκλογές του 2023.

Επίσης, απογοητευτική είναι η εικόνα για άλλα κόμματα, όπως το ΕΠΑΜ που αποδεκατίστηκε, τα οποία προσπάθησαν να δώσουν έναν γενικά τίμιο αγώνα, προβάλλοντας μάλιστα σοβαρές εναλλακτικές προτάσεις για τη διέξοδο της χώρας από τα σημερινά της αδιέξοδα.

Τέλος, το μειονοτικό κόμμα που κυριάρχησε σε δύο νομούς της Θράκης, είναι κάτι που θα πρέπει να μας απασχολήσει σοβαρά στο εξής, παρόλο που και το ίδιο έχασε σχεδόν το 1/3 των ψήφων του από τις προηγούμενες εκλογές που συμμετείχε (είχε 40.211 ψήφους το 2019 και χθες έλαβε 28.470), που σημαίνει ότι η γενική τάση δεν το ευνόησε, που ενδεχομένως θα μπορούσε.

Ο βασιλιάς «αποχή»

Βασιλιάς, όμως, αναδείχθηκε και μάλιστα σε ποσοστά πρωτοφανή που επ’ ουδενί αναμένονταν, η αποχή. Μια τυπική αποχή με βάση τους εκλογικούς καταλόγους που έφτασε το 58,61% και με βάση τα πραγματικά δεδομένα μέτρησης του εκλογικού σώματος το 49%. Ανεξάρτητα όμως από το ποσοστό της αποχής και ποια αφετηρία χρησιμοποιεί κάποιος για να το μετρήσει, είναι γεγονός, ότι μόλις σε ένα χρόνο χάθηκαν 1.239.122 έγκυροι ψήφοι και από τις αντίστοιχες ευρωεκλογές του 2019, ακόμη χειρότερα, χάθηκαν 1.680.034 έγκυρα ψηφοδέλτια.

Μια τέτοια τερατώδους μεγέθους αύξηση της αποχής, που πάντα τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια υπήρχε, δεν αιτιολογείται ούτε από τη «χαλαρή» ψήφο ένεκα ευρωεκλογών, ούτε από κάθε είδους πολιτική αδιαφορία, που επίσης πάντα υπήρχε, ανεξάρτητα εάν τα τελευταία χρόνια σκοπίμως μοχλεύεται από το ίδιο το καθεστώς.

Προφανώς το φαινόμενο της αποχής ήταν και είναι πολυπαραγοντικό. Όμως στην προκειμένη περίπτωση όλα καταδείχνουν προς ένα αυθόρμητο και μαζικό «άι σιχτίρ» προς το σύνολο του πολιτικού συστήματος, ανεξαρτήτως εάν μαζί με τα πολλά ξερά κάηκαν και μερικά χλωρά. Έτσι γίνεται πάντα, όταν ένα φαινόμενο αποκτά κατακλυσμιαίες διαστάσεις καταπίνει τους πάντες.

Ωστόσο το συμπέρασμα είναι ένα και μοναδικό. Οι «από κάτω» δεν θέλουν και αρνούνται και οι «από πάνω» δεν μπορούν πια να διαχειρίζονται τα δεινά που προκαλούν στους πολλούς. Ουσιαστικά δεν μπορούν να κυβερνήσουν.

Εποχή μεγάλης ρευστότητας

Με δεδομένο ότι οδεύουμε ολοταχώς σε σημαντική επιδείνωση τόσο του οικονομικού προβλήματος της χώρας, όσο και του κοινωνικού, με τον πόλεμο να πλησιάζει ολοένα και πιο κοντά, η πολιτική κρίση, ως υποβόσκουσα ακόμη, που ξεκίνησε εμφανώς χθες με το συγκεκριμένο αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, θα βαθαίνει, με διάφορους τυχοδιώκτες να προσπαθούν να μετατρέψουν αυτήν την κρίση σε δική τους ευκαιρία.

Ναι, εισήλθαμε σε περιοχή μεγάλης ρευστότητας έως και αναταραχής κι αυτό δεν προοιωνίζει προσώρας τίποτε το καλό, εκτός κι αν…

Διατηρώντας στοιχειώδη αισιοδοξία, μένει να αποδειχθεί εάν η μεγάλη αναταραχή είναι και «υπέροχη» κατάσταση, σύμφωνα με τη γνωστή ρήση του Μάο. Στον βαθμό που η ίδια η κοινωνία αντιδρά σοφά μεν, δείχνοντας την απαξίωσή της προς το πολιτικό σύστημα εκκαθαρίζοντας το σταδιακά, αρχής γενομένης από το ακροκεντρώο, εκσυγχρονιστικό, μνημονιακό ΠΑΣΟΚ, περνώντας στον ΣΥΡΙΖΑ και τώρα χτυπώντας μετωπικά τη ΝΔ, κρατώντας τους προηγούμενους σε θέση μόνιμης απαξίας, δείχνει προς μια ελπιδοφόρα προοπτική, μολονότι η ζυγαριά κλίνει αδέξια προς τα δεξιά.

Ωστόσο, από την άλλη, η κοινωνία σε συλλογικό επίπεδο αντιδρά ακόμη σπασμωδικά, με ενστικτώδη μόνο κατανόηση, αλλά με επί της ουσίας άγνοια των πραγματικών διακυβεύσεων, με αριστερά ή δεξιά στερεότυπα, με φόβο, υπό την επιρροή μιας απίστευτης πλύσης εγκεφάλου από τα ΜΜΕ. Καθώς και με προσώρας ανεπάρκεια, καθυστερεί να αναδείξει, μέσα από τα δικά της σπλάχνα, τις υγιείς εκείνες δυνάμεις που θέλουν και μπορούν να αλλάξουν ρότα για τη χώρα. Έτσι, ο κίνδυνος είναι να βολοδέρνουμε ψάχνοντας μέσα σε ολοένα και πιο θολά νερά. Με την ίδια την κατακερματισμένη κοινωνία στρουθοκαμηλίζοντας, να βυθίζεται ολοένα και πιο πολύ μέσα στον βούρκο της αναξιοπρέπειας και της συλλογικής κατάθλιψης. Και ψάχνοντας ταυτόχρονα να βρει τους ενόχους για την κατάντια της, όχι σπάνια, δοξάζοντάς τους….

Ας ελπίσουμε στο ένστικτο και τη συλλογική σοφία που σε κρίσιμες στιγμές ανέδειξε ο ελληνικός λαός και φαίνεται, ότι ακόμη και στις δύσκολες σημερινές συνθήκες, να μην την έχει χάσει, τουλάχιστον ολοσχερώς και το αποτέλεσμα των χθεσινών ευρωεκλογών, εν μέρει τουλάχιστον, το καταδείχνει. Τελικά, έχοντας κάνει την αρχή, να βρει το κουράγιο και τη δύναμη να ανατρέψει….

 

Αφήστε ένα σχόλιο