Γιατί η επιτυχία της ΔΕΗ είναι κόλαφος για την οικονομία και την κοινωνία
του Λεωνίδα Βατικιώτη
Με τυμπανοκρουσίες έγινε δεκτή η υπερπροσφορά κεφαλαίων για την κάλυψη της Αύξησης Μετοχικού Κεφαλαίου της ΔΕΗ. Η, ακόμη και σήμερα, μεγαλύτερη επιχείρηση ηλεκτρισμού στην Ελλάδα διαθέτοντας το 17% των μετοχών της συγκέντρωσε σε χρόνο ρεκόρ 1,35 δισ. ευρώ, όταν η διοίκησή της με την αρχική της ανακοίνωση είχε δηλώσει ότι αναζητά «μόνον» 750 εκ. ευρώ.
Ωστόσο, το «επίτευγμα» της ΔΕΗ συντελέστηκε σε βάρος όχι μόνο της κοινωνίας, αλλά και της ευρύτερης οικονομίας. Οι θριαμβολογίες για τον «άθλο» της ΔΕΗ συνοδεύονταν σταθερά από μια υπόμνηση: το …μεγάλο άλμα προς τα μπρος που πραγματοποίησε από το 2019, όταν στον ισολογισμό της εμφάνισε ζημιές 1,68 δισ. ευρώ, μέχρι σήμερα που υποτίθεται ότι μετατράπηκε στην …εκλεκτή των αγορών. Η μεταμόρφωση της ΔΕΗ στηρίχθηκε σε τρεις παράγοντες: την αύξηση των τιμολογίων και την μείωση του κονδυλίου μισθοδοσίας και των επενδύσεων.
Τον Αύγουστο του 2019, εν μέσω απειλητικών δηλώσεων του τότε υπουργού Ενέργειας, Κ. Χατζηδάκη για επαπειλούμενη χρεοκοπία της ΔΕΗ που απλώς προετοίμαζαν το κλίμα, ανακοινώθηκαν αυξήσεις διψήφιου ποσοστού! Για κατανάλωση έως 2.000 κιλοβατώρες 16,9%, πάνω από 2.000 κιλοβατώρες 16,4% και στο νυχτερινό ρεύμα 19,5%! Επίσης, μείωση της έκπτωσης συνέπειας από 10% στο 5%, κ.α. Παράλληλα, αυξήθηκε και ο ΦΠΑ από το 6% στο 13%, αυξάνοντας σημαντικά το πληρωτέο ποσό στους λογαριασμούς. Κατά συνέπεια, τα κέρδη στον ισολογισμό της ΔΕΗ ισούνται με τη λεηλασία των λαϊκών εισοδημάτων που χρηματοδότησαν την κερδοφορία της. Ας μην επαίρεται η διοίκησή της γι’ αυτό το επίτευγμα, δεν απαιτούσε και τόσο προηγμένες τεχνικές διοίκησης επιχειρήσεων για να το καταφέρει…
Την δική της συμβολή στην επίτευξη κερδοφορίας της ΔΕΗ είχε και η μείωση του κονδυλίου μισθοδοσίας, που ομολογουμένως προήλθε από συνταξιοδοτήσεις, ισοδυναμεί ωστόσο με συρρίκνωση και γήρανση της εταιρείας. Βάσει των οικονομικών καταστάσεων της (εδώ για το 2019 κι εδώ για το 2020), η δαπάνη μισθοδοσίας μειώθηκε κατά 49,1 εκ. ευρώ το 2019 (από 866 εκ. το 2018 σε 817 το 2019), ενώ το 2020 μειώθηκε κατά 82,2 εκ. ευρώ (σε 734,8 εκ. ευρώ). Κατά συνέπεια, η σκοτεινή πλευρά της επιτυχίας της ΔΕΗ είναι οι ουρές της ταλαιπωρίας στα καταστήματα της και η απώλεια πολύτιμου χρόνου χιλιάδων εργαζομένων και συνταξιούχων – καταναλωτών, που μάταια προσπαθούν να εξυπηρετηθούν.
Εξ ίσου σοβαρά συνέβαλε και η μείωση των επενδύσεων. Το 2020 οι επενδύσεις της εταιρείας διαμορφώθηκαν σε 376,5 εκ. ευρώ, από 646,6 εκ. το 2019 και 746,7 εκ. ευρώ το 2018. Μέσα σε δύο χρόνια οι επενδύσεις μειώθηκαν κατά 50%! Κι εύκολα συμπεραίνουμε ότι μια τέτοια επενδυτική απόσυρση της ΔΕΗ έχει πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις και κυρίως αλυσιδωτές: από την απασχόληση μέχρι την ενεργειακή μας ασφάλεια. Παρόλα αυτά παραμένει εκτός συζήτησης, ακόμη και σχολιασμού, την ίδια ώρα που επιχειρείται να χρυσωθεί το χάπι του ξεπουλήματος της εταιρείας, με το επιχείρημα ότι οι νέοι επενδυτές έρχονται για να κάνουν επενδύσεις, κρύβοντας ότι οι επενδυτές ήρθαν κι αυτοί για να οικειοποιηθούν το πελατολόγιο και τα σίγουρα έσοδα της ΔΕΗ.
Και οι τρεις παραπάνω αιτίες αποτελούν ίσως το πιο χαρακτηριστικότερο παράδειγμα για τον τρόπο που η εμπορευματοποίηση γενικότερα, και η χρηματιστικοποίηση ειδικότερα, της ενέργειας στρέφονται εναντίον της κοινωνίας που πληρώνει περισσότερα λεφτά, για χειρότερη εξυπηρέτηση κι ενώ η ενεργειακή κάλυψη τίθεται μακροπρόθεσμα σε αμφιβολία.
Το παράδειγμα της επιτυχίας της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ θαμπώνει ακόμη περισσότερο αν λάβουμε υπ’ όψη μας ότι η ΔΕΗ γίνεται πόλος έλξης των διεθνών κερδοσκόπων, ενώ μειώνεται σταθερά το πελατολόγιο της: από 82% το 2018, σε 76% το 2019, 69% στο τέλος του 2020 και 63% σήμερα. Επομένως, ζητούμενο εκ μέρους όχι μόνο της διεθνούς ολιγαρχίας του χρήματος, αλλά επίσης της κυβέρνησης και της διοίκησης της εταιρείας, δεν είναι μια ΔΕΗ που θα εξασφαλίζει κέρδη από την εξυπηρέτηση των καταναλωτών και την παροχή φθηνής ενέργειας στις ποσότητες που απαιτούνται, αλλά η επίτευξη κερδών. Κι ας είναι σε βάρος των θέσεων εργασίας, της ενεργειακής επάρκειας και του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών.
Η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ αποτελεί προπομπό χειρότερων εξελίξεων σε όλα τα παραπάνω μέτωπα (τιμές, θέσεις εργασία, επενδύσεις) για έναν λόγο επιπλέον, που δεν αφορά αποκλειστικά και μόνο την ΔΕΗ: Λόγω των δραματικών αλλαγών στην αγορά ενέργειας που επέφερε η ιδιωτικοποίησή της (με την ενορχήστρωση της ΕΕ) κι η οποία κάλλιστα μπορεί να χαρακτηριστεί ως η πιο αποτυχημένη ιδιωτικοποίηση όλων των εποχών, ξεπερνώντας ακόμη κι εκείνη των τρένων στην Αγγλία! Αποτέλεσμα αυτής της αποτυχημένης, κακοσχεδιασμένης και κοντόθωρης ιδιωτικοποίησης της αγοράς ενέργειας είναι η εκτόξευση των τιμών στην ενέργεια σε όλη την ΕΕ, σε τέτοιο βαθμό ώστε όλοι να προβλέπουν πώς φέτος η ενεργειακή φτώχεια θα φτάσει στα ύψη.
Το ρεκόρ δε της Ελλάδας, όπως φαίνεται στον συνημμένο πίνακα, που έχει από τα χαμηλότερα μεροκάματα στην Ευρώπη αλλά πληρώνει σταθερά το ακριβότερο ρεύμα, θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη επιθετικότητα τα αρπακτικά που λυμαίνονται την αγορά ρεύματος, μιας και θα επιχειρήσουν να περάσουν όλες τις ζημιές τους στους καταναλωτές. Καθόλου τυχαία, όλες οι αλλαγές των τελευταίων χρόνων στο όνομα της απελευθέρωσης αν κάτι απελευθερώνουν είναι τη δυνατότητα των ιδιωτών να εκμεταλλεύονται τους καταναλωτές, μεταφέροντας τους τις ζημιές από τον χρηματιστηριακό τζόγο.
Απέναντι σε αυτή τη ζοφερή προοπτική η λύση είναι επαναφορά σε ένα πλήρως καθετοποιημένο κρατικό μονοπώλιο της ΔΕΗ, με επανένωση ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ, κ.λπ. που θα λειτουργεί υπό κοινωνικό έλεγχο και πλήρη διαφάνεια!
από το «https://www.kommon.gr/»
https://www.hereticalideas.gr/2021/11/giati-i-epityxia-tis-dei-einai-kolafos-gia-tin-oikonomia-kai-tin-koinonia.html
Αφήστε ένα σχόλιο