“Σκληρότερο” μετεκλογικά το Brexit του Τζόνσον

“Σκληρότερο” μετεκλογικά το Brexit του Τζόνσον


του Κώστα Ράπτη

Καθ’ όλη την προεκλογική περίοδο της Βρετανίας ο Μπόρις Τζόνσον επαναλάμβανε ότι δεν σκοπεύει να ζητήσει παράταση της μεταβατικής περιόδου που προβλέπει η διαδικασία εξόδου από την Ε.Ε. και λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2020.

Στη διάρκεια αυτής της περιόδου η Βρετανία θα επωφελείται της πρόσβασης στην κοινή αγορά, θα υπόκειται στο ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο και θα εκπληρώνει τις αντίστοιχες χρηματοδοτικές υποχρεώσεις προς την Ε.Ε., χωρίς ωστόσο να μετέχει στα όργανά της και στη λήψη των αποφάσεων. Η μεταβατική περίοδος μετά το διαζύγιο θα είναι επίσης η χρονική περίοδος κατά την οποία θα διεξαχθεί η διαπραγμάτευση για τη μελλοντική σχέση των δύο πλευρών.

Για τον Τζόνσον η υπόσχεση να μην παρατείνει την μεταβατική περίοδο εντασσόταν στην επαγγελία της ταχείας και “καθαρής” υλοποίησης του Brexit. Οι πάντες ωστόσο περίμεναν να υπαναχωρήσει μετεκλογικά, αν μη τι άλλο διότι το διάστημα από το διαζύγιο της 31ης Ιανουαρίου 2020 μέχρι τα τέλη του ιδίου έτους είναι ασφυκτικά μικρό, ακόμη και τεχνικά, για να έχει ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση της επόμενης μέρας.

Και όμως: η προεξοφλούμενη μετεκλογική “επιστροφή στη σύνεση” δεν ήρθε. Αντιθέτως, η βρετανική κυβέρνηση έκανε γνωστό ότι θα καταθέσει νομοθέτημα με το οποίο θα απαγορεύεται η υποβολή (μέχρι την 1η Ιουλίου, οπότε δίδεται αυτό το δικαίωμα) αιτήματος παράτασης της μεταβατικής περιόδου. Με άλλα λόγια, το Brexit, αν και δεν θα είναι “ασύντακτο”, εφόσον το διαζύγιο θα συντελεστεί βάσει συμφωνίας, κινδυνεύει να είναι ιδιαίτερα “σκληρό”, εάν δεν έχουν συμφωνηθεί τα χαρακτηριστικά της μελλοντικής σχέσης και οι συναλλαγές των δύο πλευρών βρεθούν να διέπονται απλώς από τις προβλέψεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.

Η κίνηση αυτή του Τζόνσον αποτυπώνει ασφαλώς την αλλαγή συσχετισμού δύναμης που επέφεραν οι εκλογές της περασμένης Πέμπτης. Η Βουλή των Κοινοτήτων δεν είναι πλέον ένα απρόβλεπτο σώμα που περιπλέκει ή και ακυρώνει τους σχεδιασμούς της Ντάουνιγκ Στριτ, αλλά, δυνάμει της άνετης πλειοψηφίας των Συντηρητικών, ένα όργανο που την “δεσμεύει” αν επιμείνει στην υλοποίηση της γραμμής.

Φυσικά οποιαδήποτε νομοθετική πρόβλεψη μπορεί άνετα να αντιστραφεί. Εξ ού και πολλοί αντιμετωπίζουν την πρωτοβουλία του Τζόνσον ως αποκλειστικά διαπραγματευτικού χαρακτήρα: ως μία ηθελημένα σκληρή πρώτη κίνηση, με σκοπό την κατοπινή εξεύρεση ενός συμβιβασμού, με κύριο ζητούμενο από βρετανικής πλευράς την εξασφάλιση της πρόσβασης του Σίτι στην ευρωπαϊκή αγορά υπηρεσιών. Ήδη σε ό,τι αφορά τη συμφωνία διαζυγίου ο Βρετανός πρωθυπουργός απέδειξε ότι είναι περισσότερο ευέλικτος απ’ ό,τι η δημόσια ρητορική του αφήνει να φανεί.

Είναι όμως παρακινδυνευμένο να προεξοφλήσει κανείς και σε αυτή την περίπτωση μια μελλοντική υπαναχώρηση του Τζόνσον για τρεις λόγους: ο πρώτος είναι το προφανές συμφέρον του ενοίκου της Ντάουνινγκ Στριτ να διανύσει το μεγαλύτερο δυνατό μέρος της κυβερνητικής του πενταετίας ασκίαστο από το ευρωπαϊκό σίριαλ που κατέστρεψε την προκάτοχό του Τερέζα Μέι.

Ο δεύτερος είναι ότι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ποιά είναι η πραγματική προτίμησή του για τη μορφή της μελλοντικής σχέσης. Μια “μινιμαλιστική” σχέση, που θα καλύπτει μόνο τον τομέα των αγαθών, ταιριάζει με τις φωνές των σειρήνων που έρχονται εκείθεν του Ατλαντικού δια στόματος Ντόναλντ Τραμπ.

Ο τρίτος λόγος έχει να κάνει με το γεγονός ότι και οι “27” μιλούν πλέον από λιγότερο ισχυρή θέση. Η Βρετανία είναι πλέον η μοναδική από τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες που διαθέτει ισχυρή κυβέρνηση, ενώ και το φρενάρισμα της γερμανικής εξαγωγικής μηχανής στέλνει ευκρινές σήμα.

Στην πραγματικότητα, το κύριο αγκάθι της διαπραγμάτευσης δεν είναι η (μικρή) δασμολογική επιβάρυνση, αλλά η απαίτηση (κυρίως της Γαλλίας) να παραμείνει η Βρετανία ρυθμιστικά εναρμονισμένη με την Ε.Ε., ώστε να εκλείψει ο κίνδυνος αθέμιτου ανταγωνισμού. Όμως ο Τζόνσον έχει ήδη ξεχάσει την προεκλογική του υπόσχεση προς την αντιπολίτευση να κρατήσει τη χώρα εναρμονισμένη στις εργασιακές και περιβαλλοντικές προβλέψεις των “27”.

από το «https://www.capital.gr/»

 

Αφήστε ένα σχόλιο