Τα Φύλακτρα του Συστήματος

Τα Φύλακτρα του Συστήματος

του Ηλία Καραβόλια

Παγιδευτήκαμε για τα καλά παγκοσμίως. Αυτό που συμβαίνει διεθνώς δεν έχει ξαναγίνει στην παγκόσμια οικονομία: Ομόλογα αξίας 14 τρις δολαρίων κυκλοφορούν με αρνητικό πρόσημο. Μέχρι και τα ελληνικά έντοκα γραμμάτια ενδέχεται να έχουν αρνητικό επιτόκιο σύντομα!

Η κατάσταση μπορεί και να ονομαστεί ως διαρθρωτική στασιμότητα (secular stagnation) θεωρητική φυσικά έννοια που περιγράφει το νέο τοπίο στην οικονομική πραγματικότητα. Αλλά η ουσία είναι άλλη: το χρήμα έγινε φθηνότερο όσο ποτέ άλλοτε και παρ’ ότι διογκώνει τις τιμές στα χρηματιστήρια δεν ισχυροποιεί την ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας αφού παρκάρεται στις τράπεζες. Οι δε κεντρικές τράπεζες φούσκωσαν τους ισολογισμούς τους και τώρα χρεώνουν τα υπερβάλλοντα αποθεματικά των τραπεζών με αρνητικά επιτόκια καταθέσεων. Και φυσικά οι δασμοί του Τράμπ και η υποτίμηση του κινεζικού νομίσματος, ανάγκασαν την FED να ρίξει τα επιτόκια (και θα συνεχίσει να το κάνει).

Πρόκειται για μια ”Οικονομική Βιοπολιτική”. Για μια κοινωνική μηχανική μέσω του ομολογιακού δανεισμού υπέρ κυβερνήσεων, εκ πρώτης όψεως, αλλά ουσιαστικά υπέρ των χρηματοπιστωτικών κολοσσών που ελέγχουν τα κρατικά χρέη, τις εκδόσεις ομολόγων, τα επιτόκια και την ταχύτητα κυκλοφορίας του χρήματος. Ο παγκοσμιοποιημένος ανταγωνισμός αποδόσεων οδηγεί τον καπιταλισμό σε μια ιδιότυπη παγίδα ρευστότητας με αρνητικό τόκο. «Μας δανείζετε και μας πληρώνετε», είναι η αόρατη εντολή που εμφανίζεται στα τερματικά των αγορών. «Είμαστε οι θεματοφύλακες των κεφαλαίων σας» λένε με μια φωνή κυβερνήσεις, κεντρικές τράπεζες και λοιποί κλειδοκράτορες της νομισματικής υπερπραγματικότητας.

Καμία θεωρία δεν μπορεί να προβλέψει πώς τα αρνητικά επιτόκια θα οδηγήσουν σε παραγωγικές επενδύσεις κεφαλαίων. Κανένας νεοκλασικός/ορθόδοξος αυτοματισμός, κανένα αόρατο χέρι, καμία θεωρία αποτελεσματικών αγορών ή μοντέλα αποτίμησης χαρτοφυλακίου τύπου CAPM, μπορούν να μας εγγυηθούν επιστροφή στην κανονικότητα.

Η βραχυπρόθεσμη εκτροπή έγινε συνηθισμένο φαινόμενο. Τα φύλακτρα του καπιταλισμού έκαναν την εμφάνιση τους. Μια προσομοιωτική χάρτινη οικονομία, μετά από την αποσύνδεση του δολαρίου από τον χρυσό (1971), φθάνει στο αποκορύφωμα της: φθηνό χρήμα που ολοένα και περισσότερο θα λείπει από τα πορτοφόλια μας και θα συγκεντρώνεται στα κιτάπια των τραπεζών. Θα μπορούσες να το πεις και κρίση υπερσυσσώρευσης αλλά οι «γνήσιοι» μαρξιστές παραμονεύουν για να ασκήσουν κριτική παρερμηνείας. Η ουσία είναι ότι η μονεταριστική διεθνής του τραπεζικού κεφαλαίου πληρώνεται αντί να πληρώνει για να συσσωρεύει το χρήμα από τις κοινωνίες. Γιατί περί αυτού πρόκειται. Το κόλπο γνωστό εδώ και 5.000 χρόνια (Graeber): Χρέος…

 

 

https://www.hereticalideas.gr/2019/08/ta-filaktra-tou-sistimatos.html