Οι αγορές εκκαθάρισης και η παγκόσμια χρηματοπιστωτική πολυμέρεια

Οι αγορές εκκαθάρισης και η παγκόσμια χρηματοπιστωτική πολυμέρεια


του
Ηλία Καραβόλια– European Business Review

Ζούμε σε ενδιαφέροντες καιρούς αφού η παγκοσμιοποίηση προκαλεί μεν εμφανείς κοινωνικές ανισότητες αλλά ταυτόχρονα προάγει την ελευθερία σε εμπόριο και συναλλαγές. Οι θεσμοί ισχυροποιούνται στα κράτη που ακολουθούν τους κανόνες εξωστρέφειας και όχι τον εθνικό προστατευτισμό, γι’ αυτό άλλωστε και ανησυχούν σχεδόν όλοι για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των δασμών που επιβάλλουν οι ΗΠΑ σε πολλές χώρες.

Η εποχή όμως χαρακτηρίζεται από το φαινόμενο της χρηματοπιστωτικής πολυμέρειας, το οικονομικό ισοδύναμο της πολυπολικότητας στην γεωπολιτική (http://www.sarajevomag.gr/wp/2018/ 05/chrimatopistotikoi-eligmoi-2/) Πρόκειται στην ουσία για φαινόμενο που επικρατεί χρόνια στις αγορές αλλά πλέον ανταγωνίζεται την μεθοδολογία του κυρίαρχου συστημικού χρηματοπιστωτικού συστήματος που εδρεύει στις ΗΠΑ (και αποτελεί την βάση της ηγεμονίας του δολαρίου στις διεθνείς συναλλαγές) Πιο απλά, όπως λέει ο συντάκτης του άρθρου που αναφέραμε: «…έχει φτάσει (ή πλησιάζει πολύ γρήγορα) η ιστορική στιγμή όπου μια σειρά κράτη θα κληθούν να αντιμετωπίσουν πρακτικά και αποτελεσματικά την χρηματοπιστωτική μεθοδολογία του αμερικανικού ιμπεριαλισμού-δηλαδή τις θρυλικές κυρώσεις».

Να σταθούμε λίγο στο νόημα της συγκεκριμένης παραπομπής. Η αντιμετώπιση της παγκόσμιας ηγεμονίας του δολαρίου είναι το καθημερινό «στοίχημα» στις αγορές. Όλοι (εννοώ τα ηγεμονικά κράτη και η Ε.Ε.) προσπαθούν να τιμολογήσουν εμπορεύματα και υπηρεσίες στα νομίσματα τους. Ταυτόχρονα «παίζουν» το παιχνίδι της ανταγωνιστικής υποτίμησης των νομισμάτων τους και ανεβοκατεβάζουν τα περιθώρια κέρδους στις εξαγωγές για τις εθνικές τους βιομηχανίες και διαμορφώνονται έτσι τα ισοζύγια πληρωμών κάθε χώρας. Και εδώ ακριβώς δημιουργείται το τεράστιο πεδίο όπου συγκρούεται η ισχύς του νομίσματος κάθε χώρας με την αναλογική ισχύ που παράγει η εσκεμμένη υποτίμηση του.

Θα αναρωτηθείς φίλε αναγνώστη τι μας αφορούν όλα αυτά στην καθημερινότητα μας. Μας αφορούν καθ’ ότι η τιμολόγηση αγαθών και υπηρεσιών, σε συγκεκριμένα νομίσματα που διακινούνται στις διεθνείς αγορές, διαμορφώνει περιθώρια ανατίμησης/υποτίμησης τους και φυσικά αυτό φθάνει στην τσέπη μας.

Πληρώνουμε τα πάντα με βάση τα διεθνή κόστη παραγωγής και εμπορίου, σε έναν κόσμο παγκοσμιοποιημένων ροών χρήματος και μέσων παραγωγής, όπου ακόμη και το επιτόκιο είναι εμπόρευμα και έχει την δική του αγορά. Η δόση του δανείου πχ. αυξάνεται γιατί αυξάνονται τα επιτόκια του νομίσματος που διακινείται σε ασύλληπτες ποσότητες παγκοσμίως. Η βενζίνη στο πρατήριο καυσίμων κινείται ανοδικά γιατί η τεταμένη κατάσταση στην Μ. Ανατολή εκτοξεύει την τιμή του μαύρου χρυσού. Πλέον αυτά έχουν γίνει συνήθη περιστατικά επίδρασης της παγκοσμιοποίησης στην μικροοικονομία κάθε χώρας.

Αλλά αυτό που είναι άκρως επικίνδυνο είναι τα δημόσια χρέη και οι επιδράσεις τους στα νομίσματα και στα επιτόκια-άρα και στην τιμολόγηση αγαθών/υπηρεσιών. Ας γίνω πιο συγκεκριμένος αναφερόμενος στο ευρώ, καθ’ ότι κάποιοι τριγμοί φαίνονται στον ορίζοντα λόγω της κυβέρνησης που θα προκύψει στην Ιταλία.

Αν λοιπόν υποθέσουμε ότι το ευρώ στηριζόταν σε μια ενιαία δημοσιοοικονομική διοίκηση, με ένα και μόνο οικονομικό κέντρο αποφάσεων, τότε όλα τα χρέη των κρατών μελών της ευρωζώνης θα αθροίζονταν (λογιστικά και νομικά) σ’ ένα μονάχα “χρέος” (ας το ονομάσουμε δημόσιο ευρωπαϊκό χρέος) και θα υπήρχε ένας μονάχα προϋπολογισμός, ο ευρωπαϊκός. Αλλά θα υπήρχε και ένα ενιαίο φορολογικό σύστημα. Αυτά τα «ευρωπαϊκά» μεγέθη θα διαγκωνίζονταν στην παγκόσμια σκηνή της οικονομίας, με τα αμερικανικά, τα ιαπωνικά, τα κινέζικα. H υποτίμηση ή ανατίμηση του ευρώ έναντι των ανταγωνιστικών του νομισμάτων και κατά συνέπεια οι ροές εμπορευμάτων από και προς την Ευρωζώνη, θα ήταν δουλειά της ΕΚΤ και μιας ενιαίας κεντρικής διοίκησης («ευρωπαϊκής ομοσπονδιακής κυβέρνησης»).

Και εδώ αρχίζουν τα δύσκολα αφού όταν μιλάμε για ροές, μιλάμε στην ουσία για συναλλαγές. Και οι συναλλαγές απαιτούν εκκαθάριση, στο τέλος της ημέρας. Η διεθνής χρηματοπιστωτική πολυμέρεια (η εναλλακτική τιμολόγηση σε πολλά νομίσματα) δημιουργεί «αγορά’» εκκαθάρισης που αποτελεί το μεγάλο στοίχημα για τους τραπεζικούς κολοσσούς.

Προμήθειες δισεκατομμυρίων παίζονται καθημερινά στο αχανές ψηφιακό σύμπαν των συναλλαγών. Πλέον τα νέα ηλεκτρονικά συστήματα πληρωμών (ανάλογα του swift) που υιοθετούν το Πεκίνο, η Μόσχα, τα Εμιράτα, δημιουργούν νέους κανόνες στις ροές κεφαλαίων και στην εκκαθάριση των συναλλαγών σε πάσης φύσεως προϊόντα (με κυριότερα φυσικά τα νομίσματα, το πετρέλαιο και τον χρυσό). Φίλε αναγνώστη, κάθε τι που συμβαίνει στις παγκοσμιοποιημένες αγορές επηρεάζει την τοπική αγορά της γειτονιάς μας. Άμεσα πλέον και καθοριστικά, θα έλεγα. Όλα όμως παίζονται εκεί έξω, μέσα στα αχανή δίκτυα συναλλαγών, όπου αλλάζουν χέρια εξωφρενικές ποσότητες εμπορευμάτων τόσο σε προθεσμιακή βάση όσο και σε ασύλληπτους χρόνους (νανοδευτερόλεπτα) λόγω των αλγορίθμων υψηλής συχνότητας.

Και δυστυχώς, το πιο ελκυστικό, το πιο δελεαστικό εμπόρευμα για το παιχνίδι των μεγάλων, καλείται Νόμισμα, Χρήμα. Αναλόγως το χρώμα του, επιδεικνύει την ισχύ του. Και αναλόγως την ισχύ του, διαμορφώνεται το παγκόσμιο σκηνικό ηγεμονίας των πολυεθνικών κεφαλαίων και των ισχυρών κρατών…

 

Αφήστε ένα σχόλιο