Να σας πληρώνουμε ρε… να γίνουμε χορηγοί σας…
του Κώστα Σταθόπουλου
Αντιγράφω από τον φίλτατο Cogito ergo sum (σκέφτομαι άρα υπάρχω)
«1966: Η εξέγερση κατά της λογοκρισίας
..Βρισκόμαστε στα 1966. Το πολιτικό κλίμα στην Ελλάδα είναι κάτι παραπάνω από θερμό και ο λαός βρίσκεται στους δρόμους. Από την πλευρά τους, οι άνθρωποι της τέχνης δίνουν τους δικούς τους αγώνες. Για παράδειγμα, οι ηθοποιοί απεργούν, ζητώντας να δίνουν εννιά θεατρικές παραστάσεις την εβδομάδα αντί για δώδεκα. Αλλά ο σπουδαιότερος αγώνας αυτού του χώρου, στον οποίο ενώνονται λογοτέχνες, ηθοποιοί, μουσικοί και γενικά όλοι οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών είναι αυτός κατά τού Ν.Δ. 1108/1942 “Περί τροποποιήσεως, συμπληρώσεως και κωδικοποιήσεως των περί ελέγχου θεατρικών έργων, κινηματογραφικών ταινιών, δίσκων γραμμοφώνου και βιβλίων διατάξεων”, δηλαδή του κατοχικού νόμου ο οποίος κωδικοποιούσε τους αναγκαστικούς νόμους τής μεταξικής δικτατορίας περί λογοκρισίας.
…Στην πρώτη γραμμή τής εξέγερσης βρέθηκαν οι τρεις μεγαλύτεροι συνθέτες τής εποχής: Μίκης Θεοδωράκης, Μάνος Χατζιδάκις και Σταύρος Ξαρχάκος. Στις αρχές τής χρονιάς, οι τρεις τους συνυπέγραψαν μια δήλωση, η οποία δόθηκε στην δημοσιότητα και προκάλεσε πάταγο: Η δήλωση εδώ: http://teddygr.blogspot.gr/
…Η δήλωση των τριών βγήκε στις εφημερίδες και προκάλεσε την άμεση αντίδραση του αρμοδίου επί θεμάτων λογοκρισίας υφυπουργού προεδρίας Δημήτρη Γεωργίου, ο οποίος δεν μπορούσε να καταλάβει πως οι “σοβαροί” Χατζιδάκις και Ξαρχάκος έμπλεξαν με τον Μίκη: “Φοβούμαι ότι οι κ.κ. Χατζιδάκις και Ξαρχάκος δεν επέδειξαν την απαιτούμενην σωφροσύνην και έσπευσαν να παρακολουθήσουν τον κ. Θεοδωράκην, διά τον οποίον ο θόρυβος είναι τόσον προσφιλής, οσάκις μάλιστα στρέφεται εναντίον οιασδήποτε κρατικής υπηρεσίας”. Φυσικά, ο Γεωργίου υπερασπίστηκε τον νόμο και την επιτροπή λογοκρισίας: “Ο νόμος είναι μεν κατοχικός, πλην όμως η συνέχισις της εφαρμογής του συνάδει με το σύνταγμα, όπερ δι’ ειδικής διατάξεως προβλεπει ότι αι προστατευτικαί του Τύπου διατάξεις δεν εφαρμόζονται επί κινηματογράφων, δημοσίων θεαμάτων, φωνογραφίας, ραδιοφωνίας και άλλων παρεμφερών μέσων μεταδόσεως λόγου ή παραστάσεως (…) Η επιτροπή αύτη ουδέποτε ήσκησε καλλιτεχνικόν έλεγχον, η δε κρίσις της αποβλέπει εις το να προλαμβάνεται η κυκλοφορία στίχων στρεφομένων κατά της θρησκείας, της δημοσίας αιδούς, της εθνικής ασφαλείας και των γνησίων ελληνικών ηθών και εθίμων”.
…Οι τρεις συνθέτες δεν έμειναν στις δηλώσεις. Στις 29 Ιανουαρίου έστειλαν εξώδικο στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (ΕΙΡ, πρόγονος του ΕΙΡΤ και της ΕΡΤ), ζητώντας επίσημα να μη μεταδίδονται οι συνθέσεις τους. Τα ίδια εξώδικα απέστειλαν στις εταιρείες κατασκευής τζουκ-μποξ. Κι επειδή το ΕΙΡ συνέχισε να μεταδίδει τραγούδια των Χατζιδάκι και Ξαρχάκου (ο Μίκης είχε ήδη εξοβελιστεί), οι δυο τους προσέφυγαν και στην δικαιοσύνη.
Η άμεση αντίδραση της κυβέρνησης δεν έφερε το αποτέλεσμα που προσδοκούσαν οι υπερασπιστές τής τάξεως και της ηθικής. Κάθε άλλο μάλιστα. Την επόμενη μέρα άλλοι πέντε συνθέτες εκδήλωσαν την συμπόρευσή τους με τους τρεις, απαγορεύοντας κι αυτοί την δημόσια εκτέλεση των συνθέσεών τους: Χρήστος Λεοντής, Μάνος Λοΐζος, Νίκος Μαμαγκάκης, Γιάννης Μαρκόπουλος και Γρηγόρης Μπιθικώτσης. Παράλληλα, ο Μάνος Χατζιδάκις άδειασε με νέα δήλωσή του τον υφυπουργό, ξεκαθαρίζοντας ότι η ιδέα για την κοινή δήλωση των τριών δεν ήταν του Μίκη αλλά δική του.
…Μέχρι το τέλος του μηνός, στο πλευρό των τριών μεγάλων συμπαρατάχθηκε μια πλειάδα γνωστών καλλιτεχνών, οι οποίοι διατράνωναν την απαίτησή τους να καταργηθεί η λογοκρισία. Ανάμεσά τους: Πάνος Γαβαλάς, Καίτη Γκρέυ, Θόδωρος Δερβενιώτης, Στράτος Διονυσίου, Γιώργος Ζωγράφος, Στέλιος Καζαντζίδης, Γιώργος Κατσαρός, Γιώργος Κοινούσης, Χρήστος Κολοκοτρώνης, Μαρινέλλα, Γιώργος Μουζάκης, Γιάννης Παπαϊωάννου, Λάκης Παππάς, Μαρία Φαραντούρη, Χρηστάκης, Καίτη Χωματά κλπ.».
Θα μου πείτε και με το δίκιο σας. Τι σε έπιασε σήμερα και πιάστηκες με τους καλλιτέχνες;
Έχετε και εσείς τα δίκια σας. Δεν κάθεσαι ήσυχος, να απολαύσεις το καφεδάκι σου, να αφήσεις την ημέρα να κυλήσει, να σταματήσεις να παιδεύεις το μυαλό σου.
Ξέρετε είμαι λίγο ανάποδος άνθρωπος. Ησυχάζω μόνο όταν παιδεύω το μυαλό μου.
Εν προκειμένω.
Αγαπώντας την μουσική, το βιβλίο, το θέατρο, την ζωγραφική και κάθε είδος τέχνης, ιδιαίτερα μεγαλώνοντας, άρχισα να έχω περισσότερη κριτική ικανότητα ή μάλλον δυνατότητα καθώς καλύτερη κρίση έχουν οι ελεύθεροι εγκέφαλοι και αυτοί ως γνωστό, είναι μόνο των παιδιών, αλλά και περισσότερες γνώσεις περί της τέχνης και των δημιουργών της.
Πρώτη φορά, μέσα στην πιο τραγική για τον Ελληνισμό κρίση, είδα καλλιτέχνες να εργάζονται με όρους πολυεθνικών, όπως ας πούμε η 3ε (coca cola). Την εταιρεία αυτή την συμφέρει να κλείσουν όλα τα μικρομάγαζα, τα περίπτερα οι κάβες. Μειώνει στο ελάχιστο άμεσα, οδηγούς, πετρέλαια, επιθεωρητές ψυγεία και γενικά κάθε κοστοβόρο διαδικασία.
Συνεχίζει να πουλά το εμπόρευμά της, να εσοδεύει να αυξάνει τα κέρδη. Τι κι αν χάσει μερικούς “ξεβράκωτους”, που και αυτό συζητιέται, έχει μειώσει τόσο πολύ το κόστος, που της είναι αδιάφορο.
Αυτόν ακριβώς τον τρόπο λειτουργίας ακολουθεί η τέχνη στην Ελλάδα σήμερα. Τότε οι “δεξιοί” Χατζιδάκις και Ξαρχάκος, πήραν θέση μαζί με τον “έξω από δω” Θεοδωράκη. Πήραν θέση δημόσια. Ύψωσαν το ανάστημά τους και διεκδίκησαν. Σήμερα όμως από την στιγμή που υπάρχει το Μέγαρο μουσικής, το Ηρώδειο, ο Ιανός, το Εθνικό θέατρο, το γκάζι και τα πέριξ καταστήματα, κάποιοι άλλοι χώροι πολιτισμού, ονόματι Baraonda, Rex, Σταυρός του νότου, Γυάλινο μουσικό θέατρο, κάποιες γκαλερί και γενικά χώροι όπου σήμερα δρούν και αμείβονται από τους πλούσιους πελάτες τους -διότι αν δεν έχεις ψωμί, είσαι ανίκανος για το προσφερόμενο θέαμα και γνώση- γιατί να προσφέρουν θέαμα και στην πλέμπα.
Μειώνουμε τις μετακινήσεις, την κούραση, τα ενοίκια, την εφορία και κάποια άλλα πιθανά έξοδα, αλλά ταυτόχρονα πουλάμε ακόμη την “πραμάτεια μας” σε ένα κομμάτι του πληθυσμού που δεν είχε ποτέ, δεν έχει και δεν θα έχει οικονομικό πρόβλημα.
Τώρα αν τραγουδήσαμε ή τραγουδάμε κάποιους “ηλίθιους” επαναστάτες ποιητές, στιχουργούς, αν διαβάσαμε κάποιους “κουλτουριάρηδες” ή μη συγγραφείς, αν παίζουμε έργα εξόριστων ή άλλων ανθρώπων του πνεύματος που άφησαν βαθύ το αποτύπωμά τους στον πολιτισμό, είναι άλλο θέμα.
Πάνω απ’ όλα η αρπαχτή, η αναγνωρισιμότητα, το ωχ αδερφέ.
Ο Γιωργάκης (Νταλάρας) εξακολουθεί, χωρίς να ντρέπεται, να τραγουδάει αριστερούς ποιητές, νεκρούς -ζωντανούς, ότι προκύψει. Τραγουδάει για την Κύπρο γιατί την θέλει ελεύθερη, ενώ υπερασπίζεται τα μνημόνια με τα οποία θα σκλαβωθεί, αν δεν χαθεί τελείως και η Κύπρος και η Ελλάδα.
Οι άλλοι επαναστάτες, δεξιοί- αριστεροί, διαφημίζονται δωρεάν στην εκπομπή του Σπύρου Παπαδόπουλου ή σε κάποιους ραδιοφωνικούς σταθμούς, όπου ταυτόχρονα τους ανεβάζουν την ακροαματικότητα.
Και τον σκύλο χορτάτο και την πίτα γερή.
Όλα για το σήμερα, όλα για την πάρτη μας.
Για τον λαό, για την πατρίδα σας, για την χώρα σας;
Ας είναι καλά οι χορηγοί.
Ας είναι καλά όσοι πληρώνουν ακόμη το εμπόρευμα και τις υπηρεσίες που τους πουλάμε.
Εφόσον λοιπόν έχετε εθιστεί στο χρήμα, ωσάν πόρνες σε παρτούζα. Προσφέρω-πληρώνεις-φεύγεις, να γίνουμε χορηγοί σας, να σας πληρώσουμε ρε, να μοιάζει η παρτούζα με συναυλία.
https://www.hereticalideas.gr/2018/05/na-sas-plironoume-re-na-ginoume-xorigoi-sas.html
Αφήστε ένα σχόλιο