Το νερό …νεράκι θα πουν οι Ιρλανδοί

του Λεωνίδα Βατικιώτη

Εάν παίρναμε στα σοβαρά τον Αντώνη Σαμαρά και τον Βαγγέλη Βενιζέλο, οι Ιρλανδοί που εξήλθαν της μνημονιακής εντατικής ακριβώς πριν ένα χρόνο, αρχές Δεκεμβρίου 2013, θα έπρεπε να ζουν σε ένα ατελείωτο πάρτι. Η αλήθεια είναι πως πράγματι βρίσκονται στους δρόμους, κατά χιλιάδες μάλιστα. Όχι όμως επειδή γιορτάζουν, αλλά επειδή διαδηλώνουν εναντίον της Τρόικας!

Εδώ και μήνες χιλιάδες Ιρλανδοί έχουν βγει στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν απέναντι στα σχέδια της κυβέρνησης να επιβάλει χρεώσεις στους πολίτες για την κατανάλωση νερού. Η Ιρλανδία, όσο κι αν ακούγεται παράξενο, ήταν μέχρι πρόσφατα η μοναδική χώρα μέλος του ΟΟΣΑ όπου το νερό προσφερόταν δωρεάν, χωρίς καμία επιβάρυνση. Η πολιτική αυτή θεωρήθηκε απαράδεκτη από την νεοφιλελεύθερη λογική της Τρόικας, βάσει της οποίας δεν υπάρχει «δωρεάν γεύμα» (για να χρησιμοποιήσουμε μια αγαπημένη φράση μεταξύ των συντηρητικών οικονομολόγων), που απαίτησε από το 2010 κιόλας την επιβολή τιμολογίων στο νερό. Δέσμευση που το Δουβλίνο, ορθά προβλέποντας την θύελλα που θα προκαλούσε, ανέβαλε διαρκώς και ξεκίνησε να εφαρμόσει το 2014. Μάλιστα, η κυβέρνηση πιέζεται να ολοκληρώσει την εγκατάσταση των υποδομών (πχ ρολόγια – μετρητές) που θα επιτρέψουν να ξεκινήσουν οι χρεώσεις από τα τέλη ακόμη του τρέχοντος έτους, λόγω της αναμενόμενης επίσκεψης της Τρόικας αυτές τις μέρες. Κρατάμε λοιπόν ότι η Τρόικα συνεχίζει τις επισκέψεις της στην Ιρλανδία, εξακολουθώντας μάλιστα να επιβάλλει αντιλαϊκές οικονομικές πολιτικές… Ας σταματήσει επομένως η συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ να κοροϊδεύει την κοινωνία υποσχόμενη ταχεία απεμπλοκή της Τρόικας και τερματισμό της επιτήρησης της ελληνικής οικονομίας…

Πορείες διαμαρτυρίας

Η αντίσταση που προβάλλουν οι Ιρλανδοί είναι σθεναρή. Το αρχικό σχέδιο της κυβέρνησης πρόβλεπε πως το μέσο νοικοκυριό θα πλήρωνε 240 ευρώ τον χρόνο. Ωστόσο, η πρωτοβουλία που δημιουργήθηκε (εδώ το σχετικό λινκ) ενάντια στο χαράτσι (right2water, δικαίωμα στο νερό) αντέτεινε ότι υπάρχουν περιπτώσεις που το τιμολόγιο θα φθάσει ακόμη και 800 ευρώ τον χρόνο! Μετά τις οξύτατες αντιδράσεις που έχουν εκδηλωθεί και κάνουν εμφανή την παρουσία τους με αλλεπάλληλες πορείες διαμαρτυρίας, επιθέσεις σε τεχνικούς που εγκαθιστούν ρολόγια, ειδικά στα εργατικά προάστια του Δουβλίνου απ’ όπου δεν πέρασε ποτέ ο Κέλτικος Τίγρης, ακόμη και την περικύκλωση του αναπληρωτή πρωθυπουργού που έμεινε κλεισμένος μέσα στο αυτοκίνητό του για 2 ώρες, η κυβέρνηση οδηγήθηκε σε υποχώρηση. Έτσι, στις 19 Μαΐου ο αρμόδιος υπουργός εξήγγειλε μειώσεις στα τιμολόγια, με αποτέλεσμα η μέση χρέωση να ανέρχεται στα 160 ευρώ τον χρόνο, κατά τα λεγόμενά του, ή 3 ευρώ την εβδομάδα, όπως δήλωσε για να μειώσει την σημασία της επιβάρυνσης. Επίσης δεσμεύτηκε πως οποιοδήποτε σχέδιο για ιδιωτικοποίηση της εταιρείας ύδρευσης πρώτα θα υποβληθεί σε δημοψήφισμα.

Οι Ιρλανδοί ωστόσο παραμένουν αμετάπειστοι κι έχουν ορίσει για τις 10 Δεκέμβρη μεγάλη διαδήλωση, ελπίζοντας μάλιστα μέχρι τότε να έχουν συγκεντρώσει 50.000 υπογραφές ενάντια στο χαράτσι. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση καταγράφτηκε και σε δημοσκόπηση που διενεργήθηκε για λογαριασμό μεγάλου ραδιοφώνου, βάσει της οποίας το 71% των 15.000 ερωτηθέντων έκριναν ως απαράδεκτες ακόμη και τις νέες, μειωμένες χρεώσεις. Το επιχείρημα των Ιρλανδών είναι πως από τη στιγμή που θα επιβληθεί η τιμολόγηση, μετά θα είναι θέμα χρόνου οι αυξήσεις ανά λίτρο ή η κατάργηση της δωρεάν ποσότητας, που χορηγείται σε κάθε σπίτι. Επίσης, πώς ακόμη και τα Ηνωμένα Έθνη (64/292, Ιούλιος 2010) «αναγνωρίζουν το δικαίωμα στο ασφαλές και καθαρό πόσιμο νερό και την αντίστοιχη υγιεινή ως ανθρώπινο δικαίωμα που είναι ουσιώδες για την πλήρη απόλαυση της ζωής και όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Υποστηρίζουν επίσης πως τα τιμολόγια στο νερό θα προκαλέσουν 2.500 απολύσεις σε μια συγκυρία που η ανεργία, όπως φαίνεται στο διάγραμμα που παραθέτουμε, μπορεί να έχει μειωθεί από τα επίπεδα ρεκόρ του 2012 (15%), βρίσκεται όμως στο 11%, επίπεδο υπερδιπλάσιο του ιστορικού προηγούμενου (4%). Επίσης 80.000 νέοι άνθρωποι κάθε χρόνο οδηγούνται στην μετανάστευση – μια χρόνια πληγή της Ιρλανδίας, ενώ, το σημαντικότερο επιχείρημά τους, είναι πως για το νερό πληρώνουν μέσω της φορολογίας τους. Γιατί να πληρώσουν επιπλέον;

Συσσωρευμένη οργή κατά της λιτότητας

Στη βάση όλων αυτών που συμπληρώνονται αν λάβουμε επίσης υπ’ όψη μας ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια με αφορμή την κρίση χρέους επιβλήθηκαν μέτρα, με την μορφή περικοπών κοινωνικών δαπανών ή νέων φόρων, ύψους 28 δις. ευρώ (ή 20% του ΑΕΠ), φαίνεται ότι τα τιμολόγια στο νερό αποτέλεσαν την σταγόνα που ξεχείλισε στο ποτήρι. Η απορία που εξέφραζε ο ιρλανδός συνδικαλιστής στις 16 Νοεμβρίου στους Financial Times, λέγοντας «δεν έχω ξαναδεί κάτι παρόμοιο στο παρελθόν, δεν υποκινείται από συνδικαλιστές, ούτε από πολιτικά κόμματα. Υπάρχει κάτι διαφορετικό εδώ», λύνεται στη βάση των ματαιωμένων προσδοκιών που γέννησε η έξοδος από τα Μνημόνια.

Ο κόσμος βγαίνει στους δρόμους της ιρλανδικής πρωτεύουσας, όχι προς επίρρωση της ρήσης του τελευταίου σπουδαίου γιουγκοσλάβου λογοτέχνη, Ντανίλο Κις, ότι «το Δουβλίνο είναι το σημαντικότερο εκτροφείο εκκεντρικών σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο», αλλά για κάτι πολύ πιο …γήινο. Επειδή βλέπει ότι κι η επόμενη μέρα των Μνημονίων μοιάζει με την προηγούμενη σε ό,τι αφορά το επίπεδο ζωής των καθημερινών ανθρώπων, ενώ η οικονομία συνεχίζει να βρίσκεται σε εκτροχιασμό με το δημόσιο χρέος να αυξάνεται σταθερά (όπως φαίνεται και στο διάγραμμα σε απόλυτους αριθμούς) από 91,2% του ΑΕΠ το 2010 σε 123,7% το 2013, ως αποτέλεσμα των πακτωλών που οικειοποιήθηκαν οι ιρλανδικές τράπεζες. Από τα 67,5 δις. ευρώ του δανείου της Τρόικας, στους τραπεζικούς ισολογισμούς κατέληξαν τα 64 δισ. Για τους ιρλανδούς τραπεζίτες υπήρχε δωρεάν γεύμα και συνεχίζει να προσφέρεται…

από τα “Επίκαιρα”