Διαχρονικό το έγκλημα

Διαχρονικό το έγκλημα


της Βάνας Αργύρη

Ο απολογισμός των αιτιών και των ευθυνών της φονικής φωτιάς στο Μάτι, που σάρωσε δεκάδες ανθρώπινες ζωές και μετέτρεψε το οικισμό σε μια σύγχρονη μικρή Πομπηία συνεχίζεται. Με νωπές ακόμη τις σκηνές αποκάλυψης που πέρασαν από τα μάτια μας, εικόνες που αποτυπώνουν την ανθρώπινη απόγνωση και την αδυναμία, ένα ανθρώπινο δράμα. Κάτι που μέχρι τότε είχαμε δει μόνο σε πίνακες απεικονιστικής ζωγραφικής άλλων αιώνων.

Και πριν ακόμη καταλαγιάσει η φρίκη και η τραγωδία των ανθρώπινων ψυχών που κάηκαν ή πνίγηκαν ή έπαθαν ασφυξία στην προσπάθειά τους να γλυτώσουν από την πύρινη λαίλαπα, το πολιτικό σύστημα έσπευσε να ενοχοποιήσει τα θύματα. Όπως έκανε με τη χρεοκοπία της χώρας. Δεν ήταν συστημικό το πρόβλημα έλεγαν και τότε, οι διαχειριστές του δεν ήταν υπεύθυνοι, είναι όπως διατείνονται ζήτημα ατομικής ευθύνης η καταστροφή, ζήτημα παθογένειας της φυλής μας, σχεδόν το σύνολο της κοινωνίας είναι ένοχο!

Φευ, τι υποκρισία των κρατικών παραγόντων, τα αίτια της καταστροφής ήταν ή αυθαίρετη δόμηση που επέτρεψε να γίνει το κακό!

«Η αυθαίρετη δόμηση» στην Ελλάδα είναι ένα σύνθετο κοινωνικό φαινόμενο με αιτίες οικονομικές, πολιτικές, αλλά κυρίως συνδέεται με την έλλειψη εθνικού, κεντρικού χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού από αρχής σύστασης του νεοελληνικού κράτους.

Αυτό με τη σειρά του είχε σαν αποτέλεσμα να επηρεάζει ένα σωρό άλλες παραμέτρους.

Η αυθαιρεσία στις πόλεις, στα χωριά, στα νησιά σε όλη την επικράτεια δεν έχει κάποιο συγκεκριμένο ταξικό χαρακτήρα και τα τελευταία εκατό χρόνια η «αυθαίρετη δόμηση» απευθύνθηκε σε ανώτερα και σε κατώτερα εισοδήματα. Απευθύνθηκε σε πρόσφυγες όπου το κοινό σημείο ήταν η οικονομική ανέχεια, αλλά και σε άλλες κοινωνικές ομάδες είτε μέσω συνεταιρισμών όπου το συνεκτικό στοιχείο ήταν η κοινή απασχόληση ανάμεσα στα μέλη τους (δημοσίων υπαλλήλων, στρατιωτικών, βουλευτών κ.λ.π.) είτε μέσω ιδιωτών επειδή η οικονομική ανάπτυξη που αναδυόταν είχε βασιστεί στο σύστημα «γης και οικοδομής».

Έτσι, για δεκαετίες, πριν από το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο ακόμη, τα αυθαίρετα μετατράπηκαν σε φορολογούμενο αντικείμενο συνεχίστηκαν μεταπολεμικά με διάφορες παραλλαγές με πάντα σταθερό πυρήνα: την αυτόνομη παραγωγή στέγασης με τις ευλογίες ενός συστήματος που προνοεί ώστε να εξασφαλίζονται οι απαραίτητες ευνοϊκές συνθήκες για κάτι τέτοιο (Φιλιππίδης, 1990).

Η άναρχη αστικοποίηση στη συνέχεια, από «μεγάλους» ηγέτες με έλλειψη κρατικής στεγαστικής πρόνοιας για τα μεγάλα κύματα εσωτερικών μεταναστών στην Αθήνα και η απουσία αναπτυξιακού σχεδίου για τις περιφέρειες δημιούργησαν ένα τερατώδες αστικό και περιαστικό ιστό, όπου μπλέκονται βιομηχανικές ζώνες με οικισμούς, εξοχικές κατοικίες, δασικές εκτάσεις ακόμη και χωματερές. Στις δε περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος, και όχι μόνο, παρατηρείται ενοποίηση του οικιστικού ιστού με το φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα την αισθητική υποβάθμιση του τοπίου και την απουσία ανεμπόδιστου από ανθρώπινη παρέμβαση φυσικού περιβάλλοντος καθώς και τη μετατροπή του αιγιαλού σε φέουδο ξενοδοχειακών μονάδων, μεγαλοπρεπών βιλών και συγκροτημάτων κατοικιών.

Σε επίπεδο πολιτείας λοιπόν επειδή το σύστημα του πολεοδομικού σχεδιασμού, διέπονταν από αδυναμία να ανταποκριθεί στις εξαιρετικά σύνθετες συνθήκες μιας διαρκώς μεταβαλλόμενης φυσικής και κοινωνικοοικονομικής πραγματικότητας, αντί να το εξυγιάνει επιδόθηκε σε ένα φαύλο χορό διαπλοκής, διαφθοράς, αυθαιρεσίας και πελατειακών σχέσεων μέσω της πρακτικής της παρα-πολεοδομίας. Η ίδια τακτική ακολουθείται ως τις μέρες μας.

Στην αναμενόμενη οικιστική πύκνωση που επήλθε, ειδικά στον περιαστικό χώρο, δεν υπήρξε η παραμικρή πρόνοια πολεοδομικού ανασχεδιασμού με ρυμοτομικές παρεμβάσεις και ο κρατικός μηχανισμός καλεί τους φορολογούμενους να «δηλώσουν το οίκημα για να το σώσουν». Ολόκληρες περιοχές ενταγμένες σε δήμους και περιφέρειες με «νόμιμους» εκπροσώπους είτε να πνίγονται από τις βροχές είτε να καίγονται. Χωρίς οι αυτοί οι εκπρόσωποι να φέρουν ευθύνη παρόλο που προεκλογικά αποτελούσε «δέσμευση» η επίλυση των προβληματικών περιοχών με ρυμοτομικές παρεμβάσεις έργα υποδομής (δείτε δηλώσεις Δούρου το 2014 για τη Μάνδρα, Σπίρτζη 2011). Και το φαύλο πολιτικό σύστημα, που εξαπατά τους πολίτες του διαχρονικά και κατά συρροή, κρατώντας τους σε διαρκή σχέση ομηρίας, στις καταστροφές αυτο-αθωώνεται «αναλαμβάνοντας» την πολιτική ευθύνη ακριβώς για να μην αναλάβει καμία άλλη ευθύνη για τους νεκρούς και ενοχοποιεί ξανά την κοινωνία.

Και το κακό καλά κρατεί! Οι πολίτες σε ομηρία, η γη σε ομηρία! Το μεγαλύτερο μέρος της ιδιωτικής ιδιοκτησίας στο ύπαιθρο είναι υποθηκευμένη γιατί έχει χαρακτηριστεί «δάσος». Τα παλιά βοσκοτόπια, οι άγονες ραχούλες που με κόπο και μόχθο είχαν μετατραπεί σε κήπους και αμπελώνες, αφού εγκαταλείφθηκαν από αυτού του είδους την αγροτική εκμετάλλευση και γέμισαν θάμνους, πουρνάρια και βάτα βαφτίστηκαν δασικά. Για να μην μπορεί κανείς να επιστρέψει σε αυτά και να τα αξιοποιήσει εκ νέου. Οι ελαιώνες όμως τσιμεντοποιήθηκαν!

Ταυτόχρονα τα δάση αφήνονται βορά στους καταπατητές και στα μικρά ή μεγάλα, τις περισσότερες φορές, συμφέροντα. Την ίδια στιγμή οι κυβερνώντες αυθαίρετα εκποιούν το σύνολο της δημόσιας περιουσίας, αεροδρόμια, φυσικό πλούτο, αρχαιολογικούς χώρους, ιαματικές πηγές, αιγιαλούς, τα πάντα, αυθαίρετα. Δουλοπρεπείς υπηρέτες των ξένων, των αγορών, των δανειστών, των τοκογλύφων. 

Η κυβέρνηση Τσίπρα δεν είναι αθώα επειδή ανέλαβε εσχάτως την κυβέρνηση. Είναι το παιδί του ίδιου πολιτικού συστήματος, της κομματοκρατίας, της υποκρισίας και φορέας απέχθειας απέναντι στην ελληνική κοινωνία, ενός πολιτικού συστήματος που αρνείται να μεταρρυθμιστεί.

Αλαζόνες που διατελούν Ύβρη γιατί δεν τους έχει περάσει από το νου ότι σκοπός της Πολιτείας είναι να υπηρετεί τον πολίτη και όχι να τον έχει στο στόχαστρο.

 

 

Αφήστε ένα σχόλιο